මේ කතා කීපය යලිත් මතකයට නැගුන නිසා ලියන්නට හිතුනා. සමහරවිට මේ ඔක්කොම ඔබ කලින් අසා ඇති. එහෙම අය අනේ මට බනින්න එපා. මේ කතා නොදන්නා අයත් ඇතිනේ.
1. කන පැලෙන්න බීගත්ත යාළුවො තුන් දෙනෙක් දුම්රියපළට ආවා. ‘කෝච්චියට නැගීම කොහොම වෙතත් කෝච්චියට බෙල්ල තියයිද මේ යක්කු’ කියලා හිතපු දුම්රිය ස්ථානාධිපති වරයා, ඔවුන්ට නොදැනෙන්න, පෝටර් වරයෙකුත් සමග ඔවුන් අසලින්ම වාගේ සිටියා. දුම්රිය අවා. අර යාළුවො තුන්දෙනා එකිනෙකාව දුම්රියට නග්ගන්න මහන්සි වෙනවා. ‘කෝච්චිය පිටත් වෙන්න කලින් නොනැග්ගොත් අද්දන කෝච්චියට නගින්න ගිහින් මුන් නහිනවා’ කියා තමන්ටම කියාගත් ස්ථානාධිපති වරයා පෝටර් වරයාත් සමග එක්වී අමාරුවෙන් දෙන්නෙක් කෝච්චියට දැම්මා. නමුත් මේ වනවිට කෝච්චිය අද්දනවා. තුන්වැනියා කෝච්චියට දාන්න බැරි තරම් කෝච්චියේ වේගය වැඩියි. ස්ථානාධිපති වරයා තුන්වනියාට මෙහෙම කිව්වා. ‘බොහොම කනගාටුයි මිස්ටර්, ඊළඟ කෝච්චිය ආවහම යන්න’. ඒ මනුස්සයා වෙරි හිඳුන ලීලාවෙන් ස්ථානාධිපති දිහා රවලා බලලා මෙහෙම කිව්වා. ‘මොන මගුලක්ද ඕයි තමුසේ මේ කලේ. අරුන් දෙන්නා අවේ මාව කෝච්චියට ඇරලන්න’.
2. දවසේ වැඩ රාජකාරි අවසන් කරලා, පොඩි ඕවර් ටයිම් පාරක් දාගත්ත රජයේ හෝ පුද්ගලික අංශයේ සේවකයෝයි, දහසක් වැඩ රාජකාරි සඳහා නගරයට පැමිණ, ප්‍රමාදවී ආපසු ගෙදර යන අයයි. නොයෙක් සුළු වෙළඳාම් කටයුතුවල යෙදී ආපසු යන අයයි ආදී වශයෙන් විවිධ ජාතියේ අයගෙන් පිරුන, නගරයේ සිට ගමට යන අන්තිම බස් එක හොඳ ගානට සප්පායම් වූ අයගෙනුත් අඩුවක් නැතුවයි ධාවනය වෙන්නේ. කොන්දොස්තර ඉස්සරහ දොරෙන් නගිනකොටම හරහට ලොකු බඩු මල්ලක්. ‘කවුද බඩු දැම්මේ? කොන්දොස්තර ගෝරනාඩු කරා. පස්සම සීට් එකෙන් උත්තර ආවා. තොල්දෙක සහ දිව තියෙන්නේ කොහෙද කියා මතක නැති පදමට හිටිය පුරුෂ රත්නයක් මෙහෙම උත්තර දෙනවා. ‘බ් බ් බඩු දැම්මේ මම. ම් ම් ම් මගේ සල්ලි වලින් හන්දියේ බාර් එකෙන් දැම්මේ. ත් ත් ත් තමුසෙට මොකද මම බඩු දැම්මම?’
3. ඉතින් ඔය බස් එකේ යන්නේ ගමේ කට්ටියනේ. ඒගොල්ලෝ බහින තැන කියන්නෙත් ඒ පැත්තටම විශේෂ වූ ක්‍රමයකට. ‘මඤ්ඤොක්කා ගහ යට කඩේ ළඟ බහිනවා’ කියන්නේ, ඒ හරියේ තියන පොඩි කඩයක මිදුලේ ලොකු ‘හෙවන මඤ්ඤොක්කා’ ගහක් තිබුන නිසා. ‘තක්කාලි වංගුවේ බහිනවා’ කියන්නේ, කලකට ඉහත එතන තක්කාලි ලොරියක් පෙරලුන නිසා. ඉතින් ඔහොම යන අතරේ එක මනුස්සයෙක් කෑගහලා කිව්වා ‘ඉස්සරහ හුඹහ ළඟ බහිනවා’ කියලා. ඒ හරියේ පාර අයිනේ ලොකු හුඹහක් තිබුනා. ඉතින් ඒ මනුස්සයා බස් එකෙන් බැස්සට පස්සේ, අර පස්සම සීට් එකට වෙලා, ‘බඩු දාලා’ හිටපු මනුස්සයා, කොන්දොස්තරගෙන් අහනවා, ‘ මල්ලී නයෙක්ද බැස්සේ?’ කියලා.
