හින්දි ටොප් 10

   මේ ලිපිය ලියන්න පාදක වුණේ, අපේ දිනේෂ් මහතා විසින් පවත්වාගෙන යන වර්ණ බ්ලොග් අඩවියේ පළවූ හින්දි ටොප් 10 ලිපියයි. පහුගිය දිනවල ඉයන් උන්නැහේ බෝකරපු සිංහල ගීත 16 ලෙඩේ තව පැත්තකට හැරිලා, වර්ණ අඩවියට හින්දි ටොප් 10 ඇවිල්ලා තිබුණා. වර්ණ අඩවියේදී මා සඳහනක් කළා, මමත් හින්දි ටොප් 10 ලිපියක් ලියන්නම් කියා. ඔන්න ඒ අදහස, අදයි මුදුන් පමුණුවා ගන්නේ. කී දෙනෙක් මේ ලිපිය රසවිඳියිද කියා කියන්න බැහැ. මක්නිසාද යත්, හින්දි චිත්‍රපටි ගීතවලට, සිංහල බ්ලොග් ලෝකය තුළ, එතරම් කැමැත්තක් නැතිබව තමා, මා මෙතෙක් කල් ලබා තිබෙන අත්දැකීම. ඒ කෙසේවෙතත්, හින්දි ගීත ප්‍රියකරන කීපදෙනා වෙනුවෙන් හෝ මේ ලිපිය ඉදිරිපත් කරනවා. 

   හින්දි චිත්‍රපටි නරඹන්නත් පෙර සිට, මා අවුරුදු 8 - 10 වයසේ සිටියදී තමයි, ගුවන් විදුලියෙන් සහ/හෝ LP තැටිවලින්, හින්දි ගීත අහන්නට ලැබුනේ සහ ඒ ගැන යම් ඇල්මක් ඇතිවුණේ. මේ ගීතවල වාච්‍යාර්ථය නොදැන සිටියත්, ඒ ගායනා තුළ ඇති, සංවර, මධුර මනෝහර, ලයාන්විත බව, හා සුඛෝච්ඡාරණ බව, මා තුළ කිසියම් භාවෝද්දීපනයක් ඇති කළායයි කියා කිව්වොත්, මා නිවැරදියි. පසු කාලයේදී, හින්දි චිත්‍රපටි නරඹන්නට ලැබීමත් සමග, ඒ බැඳීම තවත් තරවුනා. 

   ඇත්තෙන්ම, එදාමෙදාතුර මා නරඹා ඇති හින්දි චිත්‍රපටි වලින්, පසුබිම්  ගීත දහයක් තේරීම, ඉතා අපහසු ක්‍රියාවක්. කීප වතාවක් කටු සටහන් යොදා බැලුවත්, එය මට විශාල අභියෝගයක්. අවසානයේදී, තරමක් සිත දැඩි කරගෙනයි, මේ ගීත දහය තෝරාගත්තේ. 

   මේ ගීත තෝරන්නේ, මා මනසට නැගුනු ආකාරයට විනා, හොඳම ගීත දහයක්, 1,2,3,4, ලෙසින් දැක්වීමක් නොවන බවත්, අවධාරණය කරන්නට කැමතියි. 

1. විරහවේ උච්ඡ ස්වරය - මා හද ඔබ අමතයි ප්‍රියේ, එනුමැන මා සොයා 

  මේ ගීතය අයත්වන්නේ මා මෙලොව එළිය දුටු 1954 වසරටයි. දැන් ඔබ අහයි, ඉපදුන ගමන් චිත්‍රපටි බැලුවද කියා. නැහැ. මේ ගීතය ඇතුළත් 'නාගින්' චිත්‍රපටිය, මා නැරඹුවේ, 1960 දශකයේදීයි. එකල, සිය තාරුණ්‍යයේ උච්ඡ අවස්ථාවේ සිටි, ඉන්දීය චිත්‍රපටි නිළි වෛජයන්තිමාලා, මේ චිත්‍රපටියෙන්, ප්‍රේක්ෂක හදවත් ඇද බැඳ තබාගත්තේ, ඉතා විශ්මයජනක ආකාරයටයි. ප්‍රේමයේ විරහව, සිය රංගනයෙන් මොනවට පිළිබිඹු කරන ඇය, මේ ගීතයේදී මෙසේ කියනවා. 

   පෙම්වත, විරහ දුකින් පෙලෙන මා හදවත, මෙලෙස ඔබ අමතයි. තෙත්බර කාලගුණයක මම සිටිමි. ඔබ කොහිද? එන්න මා වෙත සැනසුම රැගෙන. ඔබ නැති මේ වසන්තය සහ සිහිල් මන්ද මාරුතය කුමටද? ඔබ නැති ලොව පාළුවී ඇත. මා කුමක් කලයුතුදැයි, මෙහි පැමිණ මට කියන්න. මගේ ආදර නිවස, කුණාටුවලින් වනසා දමා ඇත. සිනහවෙන් පිරි මගේ ආදර ලොව, සොරකම් කර ඇත. මා වියැකී යන්නට පෙර, ඔබේ මන්දස්මිතයක්වත් දැකගන්නට, මෙහි පැමිණෙන්න මා පෙම්වත.

මෙරා දිල් යේ පුකාරේ ආජා - චිත්‍රපටිය:- නාගින් (1954), රංගනය:- වෛජයන්තිමාලා,  ගායනය:- ලතා මංගෙස්කාර්, ගීත රචනය: රාජේන්ද්‍ර ක්‍රිෂන්, සංගීතය:- හේමන්ත් කුමාර්. (1954 වර්ෂයේ, හොඳම චිත්‍රපටි පසුබිම් සංගීතය සඳහා, 'ෆිල්ම්ෆෙයා' සම්මානය) අධ්‍යක්‍ෂණය:- නන්ද්ලාල් ජස්වන්ත්ලාල්.

2. ලොවට බිය නැති ආදරය - සඳේ, ඉවත බලාගන්න. මේ අපේ ආදර  සමයයි.

   මේ ගීතය, කළින් සඳහන් කළ ගීතයටත් වඩා පැරණියි. ගීතය අයත්වන්නේ, 1951 දී තිරගතවුණු, 'ආවාරා' = (පාදඩයා) චිත්‍රපටියටයි. මේ ගීතයේ පෙනීසිටින්නේ, හින්දි සිනමාවේ අති දැවැන්ත චරිත ලෙස, අදත් සැලකෙන, රාජ් කපූර් සහ නර්ගීස්  දත් නළු නිළි දෙදෙනායි. (යුවළ හෝ දෙපළ කියා ලියන්න බැහැ, ඔවුන් අඹු සැමියන් නොවන නිසා)  අද්‍යතන හින්දි චිත්‍රපටි ගීතයක දකින, හුදු කාමෝද්දීපනයට වඩා, මේ ගීතයේ රංගනය තුළ, යටින් දිවයන ශෘංගාරය, අසමසමයි, අද්විතීයයි.  තම සිතැගි, අහිංසකව, දඟකාරව නිදහස් කරන ආකාරය, නර්ගීස් නිරූපණය කරන්නේ, ප්‍රේක්ෂක සිත මන්මත් කරමින්. 

   ඇය මෙහෙම කියනවා:-  සඳේ, මොහොතකට ඉවත බලාගන්න. මේ, මා ඔහුට පෙම් කරන වෙලාවයි. ඔහුට කියන්නට දහසක් දේ මට තිබේ. මා හදවත පැතුවේ මෙවැනි ආලයක්. දැන් මට ඒ ආලය හිමිව තිබේ. සඳේ, ඔබේ ආලෝකය අපි හැමදාම දකිනවා. නමුත්, මේ මගේ ප්‍රථම රාත්‍රිය, ඔව්, ප්‍රථම රාත්‍රිය. ඉතිං දැන්වත් අහක බලාගන්නකෝ.

   ඔහු මෙහෙම කියනවා:- මම හොරෙක්. මගේ කාර්යය හොරකම් කිරීමයි. සමාජය මට ගරහයි. එහෙත්, මම ඇගේ හදවත සොරකම් කරමි. ඈ දෙස හොරෙන් බලා, ඇයව සොරකම් කරමි. සඳේ, ඔබ සාක්‍ෂි දරන්න. 

දම් භර් ජො උධර් මූ පේරේ -  චිත්‍රපටිය:- ආවාරා (1951), රංගනය:- රාජ් කපූර් සමග නර්ගීස් දත්, ගායනය:- ලතා මංගෙස්කාර් සමග මුකේෂ්, ගීත රචනය:- ශෛලේන්ද්‍ර, සංගීතය:- ශංකර් - ජායිකිෂන්, අධ්‍යක්‍ෂණය:- රාජ් කපූර් 

3. අහඹු හමුවීමක ප්‍රේමනීය කූටප්‍රාප්තිය - ඔබ දකින්නට වෙහෙසෙන මා හදවත 

   1958 දී තිරගතවූ මධුමතී චිත්‍රපටිය, හින්දි සිනමාවේ ඓතිහාසික සලකුණක් ලෙස අදටත් වැජඹෙනවා. ආදරය, අහිංසක ආදරයකට එල්ලවන සමාජයීය බලපෑම්, පුනරුත්පත්තිය, වැනි කරුණු ඇතුළත්, සාමාන්‍ය ජනප්‍රිය සම්ප්‍රදායේ කථාවක්, අපූර්වත්වයෙන් යුක්තව හා මනමෝහනීය සංගීතයෙන් යුතුව ඉදිරිපත් කිරීමයි, මේ චිත්‍රපටියේ ඇති විශේෂත්වය.   මේ චිත්‍රපටියේ ප්‍රධාන නළුනිළි දෙදෙනා වන වෛජයන්තිමාලා සහ දිලිප් කුමාර් අතිශයින් ජනප්‍රියත්වයට පත්වීමට, මේ චිත්‍රපටිය විශේෂ බලපෑමක් සිදුකළා. මේ ගීතයට මා ප්‍රියකරන්නේ, ඉතා සරල, එහෙත් තාත්වික ලෙස, ප්‍රේමනීය හැඟීම් උද්දීපනය වනසේ කරන රංගනයට සහ, ඊට දැඩි ආලෝකයක් ලබාදෙන, අති දක්‍ෂ ගායනයටයි. 

ඔහු:- මහද හඬ නගයි, තැවුලට පත්වෙයි, ඔබ මෙහි කැඳවා ගන්නට. මගෙන් සැඟව නොයනු මැනවි, දිවුරන්න ඔබ එන බවට. ඔබ නැති මේ පරිසරය කුමන පරිසරයක්ද? මල් කැකුළු පූදින්නට බලාසිටින්නේ, ඔබ එනතුරු විනා, මා මෙහි රැඳී සිටීම නිසා නොවේ. 

ඇය:-  මා දැනටමත් ඔබේමයි, මා දිවිය අලංකරණය වී, සුන්දරවී තිබෙන්නේ, ඔබ නිසයි. මා ජීවත්වන්නේ ඔබ හා බැඳී ප්‍රේමය නිසයි. මා සිටින්නේ කොහිද, මා හදවත කොහිද කියා, නොදැනෙයි මට.

දිල් තඩප් තඩප් කෙ කෙහෙරා හායෙ ආභි ජා - චිත්‍රපටිය:-  මධුමතී (1958), රංගනය දිලිප් කුමාර් සහ වෛජයන්තිමාලා, ගායනය:- මුකේෂ් සහ ලතා මංගෙස්කාර්, පද රචනය:- ශෛලේන්ද්‍ර, සංගීතය:- සලීල් චෞද්‍රි.  අධ්‍යක්‍ෂණය:- බිමල් රෝයි 

4. මුලාවූ පෙම්වතා - මේ මන්ද මාරුතයේ, මේ සුන්දර පරිසරයේ, මා හදවත ඔබ අමතයි.

   1963 දී තිරගතවූ, 'ගුම්රා' (නොමග ගිය තැනැත්තා / මංමුලාවූ පුද්ගලයා) චිත්‍රපටිය, ලංකාවේ අතිශයින් ජනප්‍රිය වූ බව මට හොඳට මතකයි. ප්‍රේමයේ වියෝවෙන් මංමුලාවූ පුද්ගලයකු, වෙනෙකෙකු සමග විවාහවූ තම පෙම්වතිය පසුපස යන සිද්ධියක්, ඉතා අනුවේදනීය ලෙස, මේ චිත්‍රපටියෙන් ගෙනහැර දක්වනවා.  හින්දි සිනමාවේ ඇති දැවැන්ත චරිතයක් වූ සුනිල් දත් (ඉහත අංක 2 යටතේ සඳහන් නර්ගීස් දත් ගේ සැමියා, අද හින්දි සිනමාවේ සිටින (නොසිටින?) සන්ජේ දත් ගේ පියා) සමග මේ චිත්‍රපටියේ අනෙක් ප්‍රධාන චරිතය කරන්නේ, ජනප්‍රිය නිළි, මාලා සිංහ.  

ඔහු:- මේ මන්ද මාරුතයේ, මේ සොඳුරු පරිසරයේ, මා හදවත ඔබ අමතයි.

ඇය:- මට මා වලක්වාගත නොහැකිය. ඔබේ ඇමතුම් හඬින් මා ඔබ වෙත ඇදී එයි. 

ඉන් හවාඔන් මේන් ඉන් ෆිසා(Z)ඔන් මේන් - චිත්‍රපටිය:- ගුම්රා (1963), රංගනය:- සුනිල් දත් සමග මාලා සිංහ, ගායනය:- මහේන්ද්‍ර කපූර් සමග ආශා භෝස්ලේ, පද රචනය:- සහීර් ලුජාන්වී,  සංගීතය:- රවී, අධ්‍යක්‍ෂණය:- බී.ආර්.චොප්රා 

5. ප්‍රේමය නිසා කළ වෙස් මාරුව - මා ඔබව මගේ ජීවිතයට තබා බැඳගත්තෙමි. 

   1962 වර්ෂයේදී තිරගතවූ, 'අස්ලි නක්ලි' (ඇත්ත බොරුව) චිත්‍රපටිය, ඉතා ඉහළ ජනප්‍රියත්වයක් ලබාගත්තේ, ඉතා මධුර මනෝහර ගීත කීපයක්ම, එහි ඇතුළත්ව තිබීම නිසයි. අහිංසක පෙම්වතුන් යුවලක්, තම ප්‍රේම සංග්‍රාමය ජයග්‍රහණය කිරීම සඳහා දරන උත්සාහය පිළිබඳ, රසවත් සිද්ධි දාමයක්, මෙහි දැක්වෙනවා. මෙහි ප්‍රධාන චරිත නිරූපණය කරන්නේ, හින්දි සිනමාව දිග්විජය කළ මහා නළු දේව් ආනන්ද් සහ පසුගියදා අප අතරින් වියෝවූ, සුරූපී නිළි සාධනා ශිවදාසනී විසින්.   

ඔහු:- මම ඔබව මගේ ජීවිතයට තබා බැඳගත්තෙමි. ඔබේ සියලු සංවේදනා මමද විඳින්නෙමි.

ඇය:-  මම ඔබේ ආදරය පිළිගන්නෙමි. එය යළි යළිත් ඔබටද පිළිගන්වන්නෙමි. 

තුජේ ජීවන් කි දෝර් සේ -  චිත්‍රපටිය අස්ලි නක්ලි (1962), රංගනය දේව් ආනන්ද් සමග සාධනා ශිවදාසනී, ගායනය:- මොහොමඩ් රෆී සමග ලතා මංගෙස්කාර්, පද රචනය:-  හස්රත් ජායිපුරි, සංගීතය:- ශංකර් ජායිකිෂන්, අධ්‍යක්‍ෂණය:- රිෂිකේෂ් මුඛර්ජි 

  මා ප්‍රිය කරන්නේ කළු සුදු චිත්‍රපටි වලට පමණද?  කියා, ඔබ මගෙන් විමසනු ඇති.  ඇත්තෙන්ම කළුසුදු චිත්‍රපටි වල තවත් රසවත්, අර්ථවත් ගීත සිය ගණනක් තිබෙනවා. නමුත් ඒවා පසුකරමින්, මා ඔබව, වර්ණ චිත්‍රපටි වෙත කැඳවාගෙන එනවා. මෙහිදී ද මා, මගේ සිත සමග දැඩි සටනක් කොට තමයි, ගීත තෝරාගත්තේ.

6. තුන් කොන් ප්‍රේමයක මායාව - මා ප්‍රියාවනි, කුමන නමකින් මා ඔබ අමතන්නදැයි නොවැටහේ 

   1964 වර්ෂයේදී තිරගතවූ, 'සංගම්' (හමුවීම) චිත්‍රපටිය, ලොව වටා ලක්ෂ සංඛ්‍යාත ප්‍රේක්ෂක පිරිසකගේ මහත් ප්‍රශංසාවට ලක්වූ, 'සදානුස්මරණීය' යන වර්ගීකරණය ලත් චිත්‍රපටියක්. මේ චිත්‍රපටිය, පැය හතරකට මඳක් වැඩි කාලයක් ධාවනය වන අතර, එය එකල කිසිසේත්, ප්‍රේක්ෂක අප්‍රසාදයට ලක්වුයේ නැහැ. මේ චිත්‍රපටිය නිපදවීමට, ඉන්දීය රුපියල් කෝටියක් වැයකර තිබෙනවා.  රාජ් කපූර්, වෛජයන්තිමාලා, සහ රාජේන්ද්‍ර කුමාර්, මේ චිත්‍රපටියේ ප්‍රධාන චරිත රඟපෑ අතර තුන්කොන් ප්‍රේමයක් පිලිබඳ, හද සසල කරවන කතා පුවතක් මෙහි ඇතුළත් වෙනවා. 

ඔහු:- කෙසේද මා ඔබ අමතන්නේ මගේ මේ පෙම්පතෙන්? මා ඔබට සුන්දරිය කියන්නද? හදවත් සොරාගන්නිය කියන්නද? කුමක්ද මා කියන්නේ? 

   යෙ මේරා ප්‍රේම් පත්‍ර පඩ්කර් - චිත්‍රපටිය සංගම් (1964), රංගනය:- රාජේන්ද්‍ර කුමාර් සමග වෛජයන්තිමාලා, ගායනය:- මොහොමඩ් රෆී, පද රචනය:- හස්රත් ජායිපුරි, සංගීතය:-  ශංකර් ජායිකිෂන්, අධ්‍යක්‍ෂණය:- රාජ් කපූර්.

7. කුමක්ද ප්‍රේමය, කෙබඳුද ප්‍රේමය - මම තනිවීමි, සැනසුම සොයමි. යථාර්ථය කියා දෙයක් මෙලොව ඇද්ද?

 1972 වර්ෂයේදී තිරගතවූ අමර් ප්‍රේම් (අමරණීය ප්‍රේමය) චිත්‍රපටිය, භාරත සිනමාවේ අද්විතීය සම්භාව්‍ය චිත්‍රපටියක් ලෙස ගෞරවයට පාත්‍ර වුණා. බෙංගාලි කෙටිකතාවක් පසුබිම් කරගනිමින් නිපදවුණු මේ චිත්‍රපටියේ, අති දක්‍ෂ, එමෙන්ම සුරූපී නිළි, ශර්මිලා තාගෝර්, වෛශ්‍යාවකගේ චරිතයක්, ප්‍රේක්ෂක සිත්සතන් තුළ, මානව දයාව ඉස්මතුවන ආකාරයෙන් ඉදිරිපත් කරනවා. තනිව වෙසෙන ව්‍යාපාරිකයකුගේ චරිතය රඟපාන, රාජේශ් ඛන්නා, මෙලොව යථාර්ථය කුමක්ද යන්න, සමාජයෙන් විමසනවා. 

   මේ චිත්‍රපටිය, ඉතා ඉහළ මට්ටමෙන්, සමාජ විවරණයක් කළ චිත්‍රපටියක් ලෙස, ප්‍රේක්ෂක සම්භාවනාවට ලක්වුනා. මෙහි දැක්වෙන,  ලෝක ප්‍රසිද්ධ ගායක කිෂෝර් කුමාර් ගේ ගායනා විලාසය, රාජේශ් ඛන්නාගේ රංගනයට ලබාදෙන්නේ, ඉමහත් පිටුවහලක්.  

ඔහු:- ගිනි පුපුරක් ඇවිලුණු කල, මහ වැස්ස එය නිවා දමනු ඇත. එහෙත්, ඒ වැස්සම, ගිනි පුපුරු අවුලුවන්නේනම්, ඒවා නිවන්නෝ කවරහුද? සරත් සෘතුව ගෙඋයන නටබුන් කර ගියද, වසන්තය එහි මල් පුබුදුවනු ඇත. එහෙත් ඒ වසන්තයම ගෙඋයන නටබුන් කරන්නේනම්, ගෙඋයනෙහි මල් පුබුදුවන්නෝ කවරහුද? 

   චිංගාරී කොයී භඩ්කේ - චිත්‍රපටිය:- අමර් ප්‍රේම් (1972), රංගනය:- රාජේශ් ඛන්නා සමග ශර්මිලා තාගෝර්, ගායනය කිෂෝර් කුමාර්, පද රචනය:- ආනන්ද් භක්ෂි, සංගීතය:- රාහුල් දේව් බර්මන්, අධ්‍යක්‍ෂණය:- ශක්ති සාමන්තා. 

8 ප්‍රේමයේ මායාකාරිය - මා නළලත තිලකයද, දෑතේ වළලුද ඔබ පතා වෙහෙසෙයි.

   1969 දී තිරගතවූ දෝ රාස්තේ (මාවත් දෙකක්) චිත්‍රපටිය, ජනප්‍රිය වුනේ, එහි එන කර්ණ රසායන සංගීතය හේතුවෙන්. මේ චිත්‍රපටිය, සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ, සංගීතමය චිත්‍රපටියක් කියා කිවහැකියි. මේ ගීතය මා තෝරාගත්තේ, විශේෂ හේතු කීපයක් නිසායි. මේ ජවනිකාවේ පෙනීසිටින නිළිය, මුම්ටාස්Z මධ්වානි (විවාහයට පෙර අස්කාරි) හින්දි සිනමාවේ ගිනිසිළුවක් ලෙස සැලකෙනවා. නමුත් ඇය ඉන්දීය කාන්තාවක් නොවේ. ඉරාන ජාතික කාන්තාවක්. බලන්න මේ මායාකාරිය, ඉගෙනීමේ කටයුත්තේ යෙදෙන අර අහිංසකයාව, ඇයගේ මායාකාරී හාවභාව ලීලාවන් පෙන්වා, වසඟයට ගන්නා හැටි. එතන තියන නලයක් තුළින්, ඔහු දෙස බලා ඉඟි මරන්නේ, ශෘංගාරය ඇවිස්සෙන විදිහට. රාජේශ් ඛන්නා / මුම්ටාස්, එක යුගයක, හින්දි සිනමාවේ නැතුවම බැරි පෙම් යුවළ බවට පත්ව සිටියා. 

බිඳියා චම්කේගී චූඩි ඛන්කේගී - චිත්‍රපටිය:- දෝ රාස්තේ (1969), රංගනය මුම්ටාස්Z සමග රාජේශ් ඛන්නා, ගායනය:- ලතා මංගෙස්කාර්, පද රචනය ආනන්ද් භක්ෂි, සංගීතය:- ලක්ෂ්මිකාන්ත් ප්‍යාරෙලාල්, අධ්‍යක්‍ෂණය:- රාජ් ඛෝස්ලා 

9 ඇස් බැන්දුම - කවුද හොරා

   1978 දී තිරගතවූ 'ඩොන්' (ලොක්කා, ප්‍රබලයා)  චිත්‍රපටිය, එහි කතා ප්‍රවෘත්තිය මෙන්ම, මනමෝහනීය ගීත නිසා ද, එකසේ ජනප්‍රිය වුණා. ඊට තවත් ප්‍රබල සාධකයක් වුණේ, 1970 දශකයේ සිට, සමස්ත හින්දි සිනමාවම සිය ග්‍රහණයට ගත්, අද ද එකසේ ජනප්‍රිය, මහා නළු, අමිතාභ් බච්චන් ගේ අති විශිෂ්ඨ රංගන හැකියාවයි. සොර නායකයකු අල්ලාගැනීම සඳහා පොලීසියේ ඉත්තෙකු ලෙස ක්‍රියාකරන අහිංසක තරුණයකුගේ චරිතය අතිශයින් මනබඳිනා ලෙස මේ චිත්‍රපටියේ දී ඉදිරිපත් වෙනවා. 

 ඒයි පිස්සනේ, තොපි මා හැඳින්නහුද? මා කවුද කොහෙන් ආවේද කියා තොපි දන්නහුද? 

අරෙ දීවානෝ මුජෙ පෙහෙචානෝ - චිත්‍රපටිය:- ඩොන් (1978), රංගනය:- අමිතාභ් බච්චන් සමග නිතූ සිං, ගායනය:- කිෂෝර් කුමාර්, පද රචනය:- අන්ජාන්, සංගීතය:- කල්යාන්ජි ආනන්ද්ජි, අධ්‍යක්‍ෂණය:- චන්ද්‍ර බාරොට් 

10. දෑ කුලමළ, ඉක්මවා ගිය ප්‍රේමයේ අභිමානය - ඔබේ ආත්ම ගෞරවය වෙනුවෙන් මම නිහඬව සියල්ල විඳගනිමි.

   මෑත භාගයේදී මා නැරඹු හින්දි චිත්‍රපටි අතරින්, වඩාත් සිත්ගත් චිත්‍රපටියක් ලෙස, 2004 වර්ෂයේදී තිරගතවූ 'වීර් - සාරා' චිත්‍රපටිය හඳුන්වන්නට පුළුවන්. ප්‍රේමය යනු මෙලොව සියළු සමාජ සම්මුතීන් සුනුවිසුනු කොට ගලායන මහා සැඩ පහරක් හෝ, සියලු බාධක අතරින් කාන්දුවෙන සිහිල් දිය දහරක් හෝ වියහැකි බව, මොනවට නිරූපණය කරන මේ චිත්‍රපටිය, ප්‍රේක්ෂක සිත්සතන් තුළ, සෑහෙන කාලයක් තැන්පත්ව තිබෙනු ඇති. වත්මන් හින්දි සිනමාව, පහසුවෙන් අතික්‍රමණය කළ, ශාරුක් ඛාන්, තම විශිෂ්ඨ රංගන වින්‍යාසය තුළින්, චිත්‍රපටියට සැබෑ ජීවයක් ගෙන දෙන අතර, සුරූපී නිළි ප්‍රීති සින්තා, ඊට නොමඳ සහයක් දක්වනවා. 

ඔබේ ආත්ම ගෞරවය වෙනුවෙන්, මම මගේ දෙතොල් තදකරගනිමි. මගේ කඳුළු ගිලගනිමි, නමුත් මා හැඩ තුළ ආදර පහන නිබඳ දැල්වේ, 

තේරේ ලියේ - චිත්‍රපටිය:-  වීර් සාරා (2004), රංගනය:- ශාරුක් ඛාන් සමග ප්‍රීති සින්තා, ගායනය:- ලතා මංගෙස්කාර් සමග රූප් කුමාර් රාතොබ්, පද රචනය:- ජාවඩ් අක්තාර්, සංගීතය:- මදන් මෝහන්, අධ්‍යක්‍ෂණය:- යාෂ් චොප්රා.

තවත් හින්දි ගීත රස වින්දනයක් ඉදිරි කාලයට තබා දැනට සමුගන්නවා. 

2016 නොවැම්බර් මස 07 වැනි දින 0119 පැය 

ගිනි බිඳිල්ලේ අතීතය

   'ගිනි බිඳිනවා' යන යෙදුම,  වර්තමානයේදී නම්, අපේ සමාජයේ එතරම් භාවිත වන්නේ නැහැ. නමුත්, පැරණි සාම්ප්‍රදායික කෘෂිකර්මය සහ සුළු පරිමාණයෙන් දඩයම පැවති සමයේදී නම්, මේ යෙදුම ඒ සමාජය තුළ බහුලව අහන්නට ලැබුනා. 'ගිනි බිඳිනවා' යනුවෙන් අදහස් කළේ, වෙඩි තබනවා යන්න  බව, ඔබ අසා ඇතුවාට සැකයක් නැහැ. මතකයි නේද ඒ සමාජයට අදාලව අර ගමරාල ගිනි බිඳපු කතාව? මතක නැහැ. හොඳයි. බොහෝ දෙනෙක් දන්න කතාවක් වුනත් කෙටියෙන් නැවත කියන්නම්. 

   ඔන්න එක ඈත ගමක, ගමරාළ කෙනෙක් හිටියා. එයාට හොඳ ගම හාමිනේ කෙනෙකුත් හිටියා. ගමරාල දක්‍ෂ ගොවියෙක්. මතකනේ අර හේතුහාමි. අන්න ඒ වගේ දක්‍ෂ ගොවියෙක්.  

   ඔන්න එක දවසක් මහ රෑ, හේනේ ගිනි මැලයේ එළියෙන්, ගමරාලට යන්තමට පෙනෙනවා, ඌරෙක් ඇවිත් බතල පාත්තියට ඔට්ටුවෙන හැටි. ගමරාළ හෙමිහිට ගත්තා, තමන්ගේ බේත් තුවක්කුව අතට.   ගමටම බෙදන්න ඌරුමාලු සපයාගන්න පුළුවන්, මේ තඩි ඌරව එළාගත්තොත් කියලා, ගමරාළට හිතුනා.   වම් අතින් බැට්ටිය අල්ලාගෙන, දකුණතින් තුවක්කුව උරහිසට තද කරගත්තා. ගමරාළ හෙමිහිට ගම හාමිනේට කිව්වා, 'යෝදියේ, ඔය ගිනිපේල්ලක් අරං මේ කණේ තියපං' කියලා. නිදි මරගාතේ නැගිටපු ගම හාමිනේ, එක පාරටම ඇහුවා 'මක්කැයි කිව්වේ' කියලා. 'ෂ්............සද්ද කොරන්න එපා යෝදියේ, ඔය ගිනිපේල්ලක් අරං මේ කණේ තියපං' කියලා ගමරාළ  ආයෙත් රහසින් කිව්වා.  

    ගම හාමිනේ කිව්ව, 'හනේ මම කොහොමද එහෙම කරන්නේ' කියලා. 'බොට ඒකෙන් වැඩක් නෑ කිව්ව දේ කොරපන්' කියලා ගමරාළ පහත් හඬින් ගෙරෙව්වා. ගම හාමිනේ ගිනිපේල්ලක් අරං, ගමරාළගේ කණේ තිබ්බා. කණ පිච්චෙන එක ඉවසාගෙන, ඌරුමාලු රසය මතක් කරගනිමින්, ගමරාළ නැවතත් හෙමින් ගෙරෙව්වා, 'ඔය කණේ නෙවෙයි යකෝ' කියලා. ගම හාමිනේ වහාම ගිනිපේල්ල තිබ්බා, ගමරාළගේ අනිත් කණේ. ගමරාළගේ ඉවසීමේ සීමාව ඉක්මවා ගියා. 'ඔය කණේ නෙවෙයි ^%$#@*, මෙන්න මේ තුවක්කු කණේ තියපන්' කියලා, අහල ගම් හතකට ඇහෙන්න කෑගහලා කිව්වා. අනේ...... ඒ සද්දෙට ඌරා පැනලා දිව්වා. 

   ඔන්න ඕකයි කතාව. 

   දැන් මේ කතාවේ එන බැට්ටිය දන්නවද? ඒ කාලේ අපේ ගම්වල අය, ටෝච් එක හඳුන්වන්න, බැට්ටිය කියන නම භාවිත කළා. ඒ වගේම තමයි, මොකක්ද බේත් තුවක්කුව කියන්නේ? බේත් තුවක්කුව කිව්වේ, තුවක්කු බටය ඇතුළට, වෙඩි බෙහෙත් සහ මූනිස්සම කැට (සමහරවිට මේ සඳහා ගැල්වනයිස්ඩ් බාල්දි කොකු, කෑලිවලට කපා දානවා) දමා, අච්චුක් කූර නමැති ලී කූරෙන් කොටා තදකර, තුවක්කු බටයේ පසුපස කෙලවර පිහිටි, නිපල/නිපුල නමින් හැඳින්වෙන ස්ථානයට ගිනිතබා, වෙඩි තැබිය හැකි තුවක්කුවටයි.

   හොඳයි, මේ විස්තරය ඔබවෙත ඉදිරිපත් කළේ, ඈත අතීතයේදී, තුවක්කුව බිහිවීම සහ, එහි මූලික අවස්ථා වලදී භාවිත වුනු තුවක්කු, නිපදවා තිබුණු තාක්‍ෂණය කෙබඳුද යන්න, ඔබ සමග සාකච්ඡා කිරීමටයි.  ඒ ඒ තුවක්කු වර්ගය පත්තු කිරීම සඳහා යොදාගත් තාක්ෂනය අනුව තමයි, මේ වර්ගීකරණය කර තිබෙන්නේ. 

   ගිනි අවියක් - Firearm එහෙමත් නැත්නම් තුවක්කුවක් - Gun යන්න, මානව සමාජයට ඇතුළුවූයේ, 13 වැනි සියවසේදී පමණ යන්න තමා, වර්තමාන පිළිගැනීම වන්නේ. ලෝහ නලයකට වෙඩිබෙහෙත් දමා, එම වෙඩිබෙහෙත් ක්‍ෂණිකව ගිනිගැනීමට සැලැස්වීමෙන් උපදින අධික පීඩනය ආධාරයෙන්, යම්කිසි ප්‍රක්ෂිප්තයක්, වේගයෙන් ඉදිරියට මුදාහැරීමේ හැකියාව ඇති උපකරණය තමයි, තුවක්කුව හෝ ගිනි අවිය ලෙස නම් කෙරුණේ. එය මෙන්න මෙවැනි නිපැයුමක්. පහත සජීවීකරණ රූපය බලන්න.

   මේ රූපයෙන් පැහැදිලි වෙනවා, ලෝහ නලයක් ලී මිටකට සවිකර ඇති බව. මෙහි නොපෙන්වන්නේ, ලෝහ නලයේ අගින්, වෙඩි බෙහෙත් සහ උණ්ඩය පිරවීම පමණයි. රූපයේ  Burning Wick යනු, දැල්වෙමින් පවතින තිරයක්. මෙය හොඳින් අඹරාගත් හණ ලණුවකට ගිනි තබා, එය සෙමින් දැල්වෙමින් පවතින ආකාරයට සකසාගැනීමක්. Touch Hole යනු, තුවක්කු බටයේ පසුපස කෙළවරේ පිහිටි කුඩා සිදුරක්. (අර අපි උණවෙඩි වලදී හදනවා වගේ) ඒ සිදුරට, අර තිරය තබා, ඇතුලේ ඇති වෙඩි බෙහෙත් දැල්වීමෙන් තමා, අවිය ක්‍රියාත්මක කරවන්නේ. උණ්ඩය පිටවන ආකාරයත් මෙහි දැක්වෙනවා. 

   13 වැනි ශතවර්ෂයේ අග භාගයට අයත් මේ නිපැයුම, එකල හැඳින්වුණේ, handgonne යන අමුතු වචනයකින්. එහි තේරුම Hand Cannon යන්නයි. 

   මේ තමා, ඉතා ප්‍රාථමික ගිනි අවි සංකල්පය.  පහත දැක්වෙන රූපයෙන්, මේ සංකල්පය ගැන, ඔබේ අවබෝධය පුළුල් වෙනවා ඇති. මෙය, ක්‍රි.ව. 1400 සමයට අයත්. 

   වර්තමාන ලෝකයේ පාවිච්චි වන, සමහරවිට නවීන පරිගණක තාක්‍ෂණයෙන් පාලනය වන, ඉතා නිවැරදි ක්‍රියාකාරිත්වයකින් යුත් ගිනි අවි දක්වා, මේ සංකල්පය විකාශනයවීම, ඉතා සිත්ගන්නා සුළු කථාවක්. 

   මා උත්සාහ කරන්නේ, එම දීර්ඝ විස්තරය, හැකිතරම් සංක්‍ෂිප්ත කොට, එහි මූලික අවධිය වර්තමානයට සම්බන්ධවන අවස්ථාව දක්වා විස්තරය, ඔබවෙත ගෙන ඒමටයි.

හොඳයි, හැමදාමත් අර විදිහට, යකඩ බටයට අතින් ගින්දර තබා 'වෙඩි තැබීම' වඩාත් දියුණු කර නොගත්තොත්, 'යුද්දේ පරාදයි' කියා මිනිසාට සිතුනා. ඒ නිසා මෙය වැඩිදියුණු කරන්නට පියවරගත්තා. ඒ අනුව තුවක්කු බටය මත තිබුණු සිදුර එහි පැත්තකින් සිටින සේ සැකසුවා. තුවක්කුව පත්තුවීමට අවශ්‍ය ගිනිබලය ලබාදීම සඳහා නව උපක්‍රමයක් යෙදුවා. 

   ඒ තමයි Flash Pan නමැති ක්‍රමය. කුඩා භාජනයක් වැනි ආවරණයක් තුළට දැම්මා, තුවක්කුව ඇතුළේ තියන වෙඩි බෙහෙත් පත්තුවීම සඳහා, මූලික ගිනිබලය ලබාදෙන වෙඩි බෙහෙත් කොටස. ඒ නිසා වෙඩිබෙහෙත් හැලෙන්නේ නැතිව, වැස්සට පින්නට තෙමෙන්නේ නැතිව, පාවිච්චි කරන්නට පුළුවන් වුණා. වෙඩි තැබීම පෙරට වඩා ඉක්මනින් කරන්න පුළුවන් වුණා. පහත සජීවීකරණය බලන්න. පත්තු වෙනතුරු ඉවසන්න. මේවා පරණ තුවක්කු.

   ඉතිං හිනාවෙන්න එපා. ඔබට පුදුම හිතෙයි මා ඊළඟට කියන කාරනාව ගැන දැනගත්තම. මොකක්ද දන්නවද? මේ උපක්‍රමය තමා වර්තමාන ගිනි අවි සංකල්පය සඳහා යොදාගත් වැදගත්ම සංකල්පය. මේ සංකල්පය ඔස්සේ, ඊළඟට නිපදවුණු ගිනි අවි සහ, ඒවායේ ක්‍රියාකාරිත්වය ඊළඟට බලමු. 

Matchlock Method 

   මැච්ලොක් කියන වචනෙට, තනි සිංහල වචනයක් දෙන්නට නම් අපහසුයි. මේ තමයි,  ගිනි බිඳිල්ල තරමක් දුරට ඉදිරියට ගෙන ආ ක්‍රමය. 15 වැනි සියවසේ මැද භාගයේ සොයාගත් මේ ක්‍රමය, 17 වැනි සියවස දක්වා භාවිතයට ගැනුණා. රොබින්සන් කෘසෝ කතාවෙත්, මේ වගේ තුවක්කුවක් ගැන කියවෙනවා. මෙන්න ඒ තුවක්කුවේ න්‍යාය සජීවීකරණයකින්.

       මා හිතනවා, මේ සජීවීකරණය ඔබට එක්වරම තේරුම් ගන්න අපහසුවෙයි කියා. හොඳයි, මම විස්තර කරන්නම්. ඔබේ වම් අත පැත්තේ තමයි තුවක්කු බටයේ කෙළවර තියෙන්නේ කියා සිතන්න. දකුණු අත පැත්තේ තියෙන්නේ තුවක්කුවේ මිට. Burning Wick කියන්නේ නිතර දැල්වෙමින් පවතින, ලණු කෑල්ලක් වැනි තිරය බව ඔබ දන්නවා. 

   Flash Pan  එක ඇතුලේ තමයි තියෙන්නේ තුවක්කු බටයේ තිබෙන වෙඩිබෙහෙත් පත්තුවීම සඳහා මූලික ගිනිබලය දෙන වෙඩිබෙහෙත් ටික. එය පිටටට හැලීම, තෙමීම, සුළඟින් ගසාගෙන යාම, වලක්වන්න තමා Flash Pan Cover නමින් ආවරණයක් තිබෙන්නේ. 

   බලන්න වෙඩි තැබීමට පෙර එය ඉවතට කරකවනවා. ඉන්පසු විවෘත වන Flash Pan එක මතට එනවා දැල්වෙන තිරය. එයින් අර වෙඩි බෙහෙත් ගිනිගන්නවා. දැන් තේරුනා නේද? පොඩි වීඩියෝ එකක් බලමු. එතකොට තවත් පැහැදිලි වෙනවා. 

   අමතක කරන්න එපා. පෘතුගීසීන් අපේ රටට මුලින්ම පැමිණි කාලයේ, ඔවුන් සතුව,  මේ වර්ගයේ තුවක්කු තිබෙන්නට ඇති. 

Wheellock Method 

   මුලින්ම බලමු, මොකක්ද 'වීල් ලොක්' තුවක්කුවක තිබෙන තාක්‍ෂණය කියා. බලන්න පහත සජීවී කරණය. 

   මේ ක්‍රමය 1517 දී, ජර්මනියේදී සොයාගත් බවයි මූලාශ්‍රවල සඳහන් වෙන්නේ. කොහොමද මෙය ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ? මේ තුවක්කුවේ තියනවා ප්‍රහාරක යාන්ත්‍රණයක්. එය හඳුන්වන්නේ Striker Arm යනුවෙන්. ඔබට පෙනෙනවා ඇති සජීවීකරණයේ ආරම්භක අවස්ථාවේ එය පසුපසට ඇද තිබෙන්නේ. එහි තිබෙනවා කළු පැහැති උලක් වැනි දෙයක්. ඒ තිබෙන්නේ Pyrite යනුවෙන් හැඳින්වෙන ඛනිජ වර්ගයක්. මෙම ඛනිජ වර්ගය රළු මතුපිටක ඇතිල්ලුනාම, එයින් ගිනි පුපුරු උපදිනවා. බලන්න මේ තුවක්කුවෙත් තියනවා, Flash Pan Cover එකක්. එය විවෘත වුනාම Flash Pan එකේ තිබෙන වෙඩිබෙහෙත් නිරාවරණය වෙනවා. 

   තුවක්කුවේ කොකා මිරිකුවාම, Striker Arm එක Flash Pan එක ළඟට පහත් වෙනවා. එවිටම Striker Wheel එක කරකැවෙනවා. එහි රළු මතුපිටෙහි, Striker Arm එකේ තියන Pyrite ගල ඇතිල්ලීම නිසා, ගිනි පුපුරු විහිදෙනවා. ඒවායින්, Flash Pan  එකේ තියන වෙඩිබෙහෙත් ගිනිගැනීමෙන්, තුවක්කුව පත්තුවෙනවා. මැච්ලොක් තුවක්කුවේ වගේ, ගිනි ඇවිලෙන තුරු බලාඉන්න ඕනේ නැහැ. මේ බලන්න වීඩියෝව.

 Snaphaunce Method

   ඊළඟට ලෝකයට බිහිවූ තුවක්කු යාන්ත්‍රනය හැඳින්වුණේ ස්නැෆෝන්ස් යනුවෙන්. මෙය ක්‍රි.ව. 1570 දී ජර්මනියේදී වැඩිදියුණු කල ක්‍රමයක්. පහත දැක්වෙන්නේ අදාළ සජීවීකරණයයි. 

   මෙහිදී Pyrite ගලක් වෙනුවට, ගිනි ගලක් යොදාගෙන ඇති අතර, ගිනිගල පහතට නැවී, ගිනිපුපුරු ඇතිකිරීම සඳහා නිමවා ඇති මතුපිටෙහි ඇතිල්ලීයාම යන සියල්ල, යාන්ත්‍රිකව සිදුවන ආකාරයට සකසා තිබෙනවා. පහත දැක්වෙන වීඩියෝවෙන්, ඔබේ දැනුම තවත් පුළුල්වනු ඇති.

Flintlock Method

   ෆ්ලින්ට්ලොක් ක්‍රමය, 1612 දී ,ප්‍රංශයේදී නිර්මාණය කෙරුණු තුවක්කු  යාන්ත්‍රණ ක්‍රමයක්. මුලින්ම බලමු සජීවීකරණය.

   මේ ක්‍රමය ස්නැෆෝන්ස් ක්‍රමයට වඩා සරලයි. කාර්යක්ෂමයි. ඒ නිසා මේ ක්‍රමය 17 වැනි සියවස දක්වා ප්‍රචලිතව තිබුණා. බ්‍රවුන් බෙස් නමින් නිපදවුණු ෆ්ලින්ලොක් තුවක්කු වර්ගය අතිශයින් කාර්යක්ෂම තුවක්කුවක් ලෙස පිළිගැනුණා. දක්‍ෂ වෙඩික්කරුවකුට, මේ ක්‍රමය යටතේ, විනාඩියකට උණ්ඩ තුනක් පමණ වෙඩි තියන්නට හැකියාව ලැබුණා. මෙහිදී, ගිනිගල සහ එය ඇතිල්ලෙන යාන්ත්‍රණය, වඩා වේගවත්ව ක්‍රියාත්මක වුණා. පහත වීඩියෝවෙන් ඔබට ඒ බව පැහැදිළි වනු ඇති. 

Percussion Cap Method 

   මේ ක්‍රමය, 1805 දී, බ්‍රිතාන්‍යයේදී වැඩි දියුණු කරන ලද්දක්. මෙහිදී, තුවක්කු බටයට, තුවක්කු කටෙන් වෙඩිබෙහෙත් සහ මූනිස්සම් ඇතුළු කර වෙඩිතබන ක්‍රමය හෙවත්,  muzzle Loading ක්‍රමයේ වඩාත්ම දියුණු අවස්ථාව ලෙස, Percussion cap මේ ක්‍රමය අද්විතීය ස්ථානයක් ලබාගත්තා. මේ ක්‍රමයේදී, පිටතට පෙනෙන ගිනිගලක් හෝ, Flash Pan  එකක් නැහැ. ඒ වෙනුවට, තුවක්කු බටය තුළට කෙලින්ම ගිනිබලය ලබාදෙන යාන්ත්‍රණයක්, මේ තුවක්කුවේ තිබෙනවා. මෙන්න සජීවීකරණය.

   ඔබ කුඩා දරුවකු කාලේ, 'කැප් තුවක්කු' නමැති සෙල්ලම් තුවක්කු පාවිච්චි කර ඇති. එහි තිබෙන කැප් වලට පහර වැදුනම පත්තුවෙනවා. ඇත්තෙන්ම මේ තුවක්කුවේ තිබෙන්නේත්, ඒ ක්‍රමයමයි. ප්‍රහාරයේ පීඩනයෙන් තමා, මේ තුවක්කු කැප් එක පුපුරා, තුවක්කු බටයේ ඇති වෙඩිබෙහෙත් එකවරම ගිනිගැනීමට අවශ්‍ය ගිනි බලය ලබාදෙන්නේ.  මේ බලන්න වීඩියෝව.

   හොඳයි, මේ තමයි ඉතා ඈත අතීතයේ සිට තුවක්කුව යන ආයුධය වැඩිදියුණු මුල් පියවර තැබූ ආකාරය. හොඳින් මතකතබාගන්න, මේ තුවක්කු වර්ගීකරණය කර තිබෙන්නේ ඒවායේ යාන්ත්‍රණය අනුවයි. වෙනත් නිර්ණායක යටතේ තුවක්කු විවිධ වර්ගීකරණ රාශියකට ඇතුලු කරන්න පුළුවන්. 

   18 වනි සියවදේ මුල් භාගයේදී  සොයාගත්, පතරොම් දමා වෙඩි තබියහැකි තුවක්කුව හෙවත් පතරොම් තුවක්කුව මිනිසාගේ අතට ලැබෙනතුරු ලොව හෙල්ලුවේ ඉහත සඳහන් යාන්ත්‍රණ වලට යට් තුවක්කු වලින්.

   තවත් මෙවැනි ලිපියකින් හමුවෙමු. 

2016 නොවැම්බර් මස 01 වැනි දින 2327 පැය   

අතුරුදහන් වෙන්න ඕනෙද?............... එහෙනම් මෙන්න ක්‍රමේ

   අතුරුදහන් වීම හෙවත් අන්තරස්දාන වීම ගැන, අපේ සමාජයේ නානාප්‍රකාර කියමන් තියනවා. 'මේ දැන් මෙතන හිටියා/තිබුණා, කොහාට අන්තරස්දාන වුණාද දන්නේ නෑ' කියන කියමන, නිතර අහන්න දකින්න ලැබෙනවා. මතකද ඉස්කෝලේ යන කාලේ අපි ඉස්කෝලෙන් අන්තරස්දාන වෙලා මොකක්හරි අණ්ඩපාල වැඩකට යනවා, ගෙදරින් අන්තරස්දාන වෙලා, බජාර් එකේ කට්ටිය එක්ක, සමාගම් පවත්වන්න යනවා. ඇයි ඉතිං, ප්‍රේමාවතීලා ප්‍රේමදාසලා, කොච්චර නම් අන්තරස්දාන වෙනවද පෙම් කෙළිය වෙනුවෙන්. 

   නමුත් අද මම ඔබ සමග සාකච්ඡා කරන්න යන්නේ ඒ විදිහේ තාවකාලික අතුරුදහන්වීම් ගැන නෙවෙයි. ස්ථිර අතුරුදහන්වීම් ගැනයි. හෙහ් හෙහ්, බයවුනාද? ටිකක් තරහත් ආවද? මේ යකා මිනීමරන වැඩ ගැන නේද කියන්නේ කියලා. නැහැ නැහැ, ඔය අපේ රටේ කුප්‍රකට සුදු වෑන්, කළු ඩිෆෙන්ඩර්, ගැන නෙවෙයි මේ කියන්නේ. 

   ඇත්තටම මිනිස්සු අතුරුදහන් වෙනවද? එහෙම අතුරුදහන් වෙන්නේ ඇයි? එහෙම අතුරුදහන්වීම සඳහා අනුගමනය කරන ක්‍රියාමාර්ගය කුමක්ද යන කාරණා අපි සලකා බලමු. 

   අම්මපා මට අතුරුදන් කරවන්න ඕනේ එවුන් ලැයිස්තුවක් ඉන්නවා, අර කමකට නැති විදනයා, ඕකා මට වලා කිව්වා, ඊයේ පෙරේදා, සඳුමල්ගේ ගේ අඩවියේදී, නමුත් කිව්වේ නෑ කළු වලා ද, නිල් වලා ද, සුදු වලා ද,  කියලා. ඒ වගේම මට නාකිවිසේ කියන අර ලැට්ච්චරයා, එතකොට අර කමකට නැති කොමෙන්ට් ගහන දෙමළ නයන්නා, අහුවෙයව්කෝ මට. මම තොපි ඔක්කොම අතුරුදන් කරනවා මන්තර බලෙන්.  

   මේ ලිපිය ලියන්න පාදක වුන කරුණක් තමයි, ඊයේ පෙරේදා දවසක අපේ දොස්තර මහත්තයාගේ ලිපියක තිබුණු, අතුරුදන්වීමේ කතාව. ඒ කතාව අනුව, සිය බිරිඳ සහ දරුවා ඝාතනය කල එක්තරා වෛද්‍යවරයෙක්, අධිකරණ ක්‍රියාමාර්ග පැවැත්වෙන අතර, අතුරුදන් වී තිබෙනවා. මා ඔබ සමග කතාකරන්න බලාපොරොත්තු වන්නේ, අන්න ඒ ආකාරයේ අතුරුදන්වීම් ගැනයි.

   කිසියම් අපරාධයක ගොදුරක් වීමෙන් තොරව, සිය කැමැත්තෙන් අතුරුදන් වන මිනිසුන් ලෝකයේ ඉන්නවද? අපොයි, එක අවුරුද්දකට, ලක්ෂ ගණනක්, එහෙම සිය කැමැත්තෙන් අතුරුදන් වෙනවා. අපේ රට පුංචි රටක් නිසා, අතුරුදන් වී ජීවත්වීම ටිකක් අමාරුයි. කොහෙන් හෝ තම මුල් අනන්‍යතාව එලියට එනවා. 

   නමුත්, 1971 කැරැල්ලේ ප්‍රබල සාමාජිකයකු වන මගේ මිත්‍රයකු, 1998 වර්ෂයේදී, මට අහම්බෙන් මුණගැහුණා. ඔහු 1971 කාලයේදීම අතුරුදන් වූ කෙනෙක්.  ඔහු මගෙන් ඉතා බැගෑපත්ව ඉල්ලුවා, ඔහු ගැන කිසිවක් හෙළි නොකරන ලෙස. අද ඔහු ජීවත්වන්නේ, බස්නාහිර පළාතේ. 

   මිනිස්සු මෙහෙම ස්ව කැමැත්තෙන් අතුරුදන් වෙන්නේ ඇයි?

• ගෙවාගත නොහැකි තරම්, ණය උගුල් වල පැටලීම නිසා, එයින් ගැලවෙන්නට. 

• සමහරවිට, තම රැකියාවට අදාළ මූල්‍ය වංචා, අල්ලස්, දූෂණ, ආදිය නිසා, වරදකරුවකු වී, සිරගෙට යන්නට සිදුවන බව පැහැදිළි වීම.

• පවුල් ජීවිතයේ ඇතිවන, අර්බුද, ආරවුල්, සණ්ඩු සරුවල් සහ/හෝ, වගකීම් දරන්නට ඇති නොහැකියාව හෝ අකමැත්ත.

• මේ සියල්ලෙන් වෙන්වී, අලුත් ජීවිතයක් පටන්ගත යුතුයැයි, කාලයක් තිස්සේ හෝ එකවරම, සිතට එන අදහස ක්‍රියාත්මක කිරීම. 

• යම් යම් අපරාධ වලට සම්බන්ධ තම අතීතය වසා දමා, නව ජීවිතයක් ඇරඹීම. 

   මා හිතනවා ඔබ තවත් හේතු ඉදිරිපත් කරනු ඇතැයි කියා. 

   හොඳයි, ඉතින් කොහොමද අතුරුදන් වෙන්නේ? මේ සඳහා ඔබට යම් සැලැස්මක් තිබිය යුතුයි. ලෝකයේ විවිධ රටවල පුද්ගලයන්, තම රටේ ස්වභාවයට ගැලපෙන ක්‍රමවේදයක් හදාගන්නවා. දේශසීමා මගින් තවත් රටකට යාව තිබෙන රටවල නම්, මෙය තරමක් පහසුයි. දේශසීමාවෙන් පැන්නට පස්සේ, නොයෙක් මාර්ග හොයාගන්න පුළුවන්, අලුත් අනන්‍යතාවක් හදාගෙන ජීවත්වෙන්න. 

   මතකයි නේද අයික්මාන් සිද්ධිය? ඒ විදිහට අතුරුදන් වී, තවමත් සොයාගත නොහැකි පුද්ගලයන්, ලෝකයේ ඕනෑතරම් ඉන්නවා. 

   අතුරුදන් වන පුද්ගලයන් වැඩිපුරම අනුගමනය කරන ක්‍රමවේදය වන්නේ, අනවරත ගමනක යෙදෙන්නෙකු හෙවත්,  හෝබෝ කෙනෙකු බවට පත්වීමයි. තම අනන්‍යතාව සඟවාගෙන, එදිනෙදා කුමක් හෝ තාවකාලික වැඩක් කර, කීයක් හෝ උපයාගෙන, නොනවතින ජීවිත ගමනක යෙදීමයි, හෝබෝ වරුන් කරන්නේ. මා හිතනවා අපේ රටෙත් එවැනි අය ඇතැයි කියා. 

   මෙසේ අතුරුදන්වීම සඳහා, වයස බලපාන්නේ නැති තරම්. ගැටවර වියේ සිට අවරුදු 70 ඉක්මවූ අය දක්වා විවිධ වයස් කාණ්ඩ වලට අයත් ස්ත්‍රී/පුරුෂ දෙපක්‍ෂයේම අය, අතුරුදන් වෙනවා. 

   මෙතනදී මා, යුද්ධ කලකෝලාහල, සුනාමි, නාය යෑම්, සුළි සුළං, ගංවතුර, වැනි ස්වභාවික විපත් සහ වනයේ සංචාරයට යාම, තනිව යන මුහුදු ගමන්, කඳු නැගීම්, ආදී ත්‍රාසජනක ක්‍රියා නිසා අතුරුදන්වීම් ගැන කතාකරන්නට උත්සාහ කරන්නේ නැහැ.

   මෙලෙස අතුරුදන්වීම නීත්‍යානුකූලද? මා හිතන්නේ නැහැ එය නීත්‍යානුකූල යයි කියා. ඒ නිසා, ඔබ අතුරුදන් වනවා නම්, එහි සම්පූර්ණ වගකීම තිබෙන්නේ ඔබේ අතේ. 

අතුරුදන්වීම සඳහා යොදාගතහැකි ක්‍රමවේද මොනවාද?

• තමා සියදිවි නසාගත් හෝ, ස්වභාවික හේතුවක් නිසා මියගිය බව, සමාජයට ඒත්තු ගැන්වීම.

• තමා පැහැර ගැනීමකට ලක්වූ බව ඒත්තු ගැන්වීම.

• කිසිවකු හෝ නොදන්නා හේතුවක් නිසා අතුරුදන්වීම.

• රැකියාවක් හෝ අධ්‍යයන කටයුත්තක්, සංචාරයක්, සඳහා විදේශ ගතවීමෙන් පසුව අතුරුදන්වීම. 

   අතුරුදන්වීම සඳහා සාර්ථක සැලැස්මක් හදාගන්නේ කොහොමද? 

   පළමුවැනි දේ තමයි තමන් අතුරුදන් වෙන්න හිතා ඉන්නවා කියා කිසිම කෙනෙකුට කල්තබා දැනුම් නොදීම. 

   අද ඉතාලියේ ඉන්න මගේ හමුදා ගෝලයෙක්, (කවුද? පිස්සුද, ඒකා ගෝලයෙක් ද? ඌ දන්නේ 'පාද්රේ' වගේ ෂෝ එක දාන්න විතරයි) 1999 දිනක මට කිව්වා, සර් මට පොඩි උදව්වක් කරන්න කියා. ඔහු මගෙන් උපකාරයක් ඉල්ලුවා, හදිසියේ ලංකාවට එන ඔහුගේ සහෝදරයා රැගෙන එන්න, වාහනයක් ලබාදෙන්න කියා. 

   වැඩි හොඳට මම ම ගියා උදව්වට. ඔහු ලොකු බෑග් එකකුත් පටවාගත්තා වාහනයට. මම ඇහුවා ඒ මොකටද කියා. ඒක සහෝදරයා කලින් එවපු එකක් බවත්, එය ඔහුට ලබාදෙන බවත්, ඔහු කටුනායක සිට වෙනත් නිවසකට යන බවත්, කිව්වා. ගුවන් තොටුපොළට ගියපසු, ඔහු මගේ අත්දෙක අල්ලාගත්තා. දෑසේ කඳුළු පිරී තිබුණා. 

   'සර්, මම අද හමුදාවෙන් පැනලා ඉතාලියට යනවා. මට සර් විතරයි විශ්වාස, සර් අවුරුද්දක්වත් යනකල් මේ ගැන කාටවත් කියන්න එපා' කියා, ඔහු මට සමුදුන්නා. අද ඔහු, ඉතාලියේ හෝටලයක front office manager ලෙස සේවය කරනවා. 2005 න් පසු කීපවතාවක් ලංකාවට ආවත්, ඔහු හමුදාවට අහුවුනේ නැහැ. අපි අල්ලලා දුන්නෙත් නැහැ.

  ඊළඟට වැදගත් කාරණේ, තමන්ට බොරු අනන්‍යතාවක් හදාගැනීම. හොර පාස්පෝට්, හොර හැඳුනුම්පත්, හොර රියදුරු බලපත්‍ර, සකසා ගැනීම සහ ඒවායේ නම ගම, තමන්ගේ නියම නමගම නොවීම මෙන්ම, අලුතෙන් රැවුල්, කණ්නාඩි, මුහුණේ ලප ආදිය එකතුකොට, තමාගේ නියම පෙනුම වසන් කරගැනීම. මේවා මහාලොකු වැඩ නෙවෙයි. සල්ලි වලට මේ ඔක්කොම කරගන්න පුළුවන්.

   තමන් මියගිය බව/දිවිනසාගත් බව පෙන්වීම. 

  මෙතනදී ඉතා පරෙස්සම් වියයුතු කරුණු තිබෙනවා. තමන්ට තියෙන්නේ, අපරාධ, වංචා, දූෂණ, සම්බන්ධ අතීතයක් නම්, පොලීසිය මේ වගේ 'මියයෑම්' විශ්වාස කරන්නේ නැහැ. සෑහෙන කාලයක්, මේ මියයෑම පස්සෙන්, පොලීසිය එලවනවා. ඒ නිසා, තමන් මියයනවා නම්, පිළිගතහැකි ආකාරයකට මැරෙන්න. (ඒ රඟපෑම කරන්න) ගඟේ මූදේ පැන්නම, මිනිය හොයාගන්න පුළුවන් බොහෝවිට. මිනියක කෑලි/ඇටකටු හම්බවුනත් ඇති, DNA පරීක්‍ෂණයක් මගින් ඇත්ත හෙළිකරගන්න. ඒ නිසා, මැරෙනවානම් හරියට මැරෙන්න. 

   කොහොමද හරියට මැරෙන්නේ? ඉතිරිවී ඇති සාක්‍ෂි, විශ්වසනීය වියයුතුයි. මළ සිරුරක් හමු නොවිය යුතුයි. 

   ඔබ අපරාධකරුවකු නම්, අතුරුදන්වීම පහසු නැහැ. මන්ද ඔබේ මානසිකත්වය ස්ථාවර නැහැ. ඔබ සිත පාලනය කරගත්තේ නැතිනම්, අතුරුදහන් වීමෙන් පසුවත් ඔබ අපරාධ කරන්නට පෙළඹෙනවා. ඔබ එසේකොට හසුවුවහොත්, ඔබේ අතීතයත් එලියට එනවා. ඔබට එවැනි දුර්දාන්ත අතීතයක් ඇත්නම්, මුලින්ම කලයුත්තේ, අතිශයින් විශ්වාසවන්ත කෙනෙකුගේ ආධාරය යටතේ, හැකිතරම් කල් සැඟවී සිට, පසුව අනන්‍යතාවය වෙනස් කරගැනීමයි. නමුත්, ඔබට ආධාර කරන තැනැත්තා, පොලීසිය විසින් අටවන උගුල් වලට හසුවීමේ, දැඩි අවදානමක් තිබෙනවා. 

   ඒ නිසා ඉතා හොඳින් සැකසූ සැලැස්මක් තිබිය යුතුයි. ජංගම දුරකථන වලින් පණිවිඩ හුවමාරුව අන්තිම භයානකයි. දෙදෙනාටම ඊ මේල් පහසුව ඇත්නම්, නව ඊ මේල් ගිණුම් සාදාගැනීම සහ නිරන්තරව පාස්වර්ඩ් වෙනස්කිරීම කලයුතුයි. 

   අතුරුදන්වීම සඳහා ලැබෙන, බලාපොරොත්තු රහිත අවස්ථා;

• තමන්ගේ සේවා ආයතනයෙන් ලැබෙන විදෙස් සංචාර. (සම්මන්ත්‍රණයකට, ව්‍යාපාරික කටයුත්තකට, වැඩිදුර අධ්‍යයනයකට) 

•  ක්‍රීඩා හෝ විශේෂ කුසලතා වෙනුවෙන් ලැබෙන විදෙස් සංචාර. 

• විදේශ රැකියා.  

   අතුරුදන්වීම සිතාසිටිනවානම්, මෙවැනි අවස්ථා ලැබෙයි සෙවිල්ලෙන් සිටීම සහ ඒ සඳහා යම්කිසි සැලැස්මක් සකසාගෙන තිබීම වැදගත්. 'උඹ කොහොමහරි මෙහාට පැනපන්, මම උඹව බලාගන්නම්' කියන, විශ්වාසවන්ත යාළුවන් ඒ රටේ ඉන්නවානම්, වැඩේ පහසුයි.

පනින්න පෙර සිතා බලනු 

   ඔබ අතුරුදන්වීමට සූදානමක් ඇත්නම් පහත දැක්වෙන කරුණු ගැන විශේෂයෙන් සැලකිලිමත් වෙන්න ඕනේ. 

• ඔබ, මොකුත්ම බැරි, නිකම්ම නිකම් නිකමෙක් නම්, වැඩේ හරියන්නේ නැහැ. ඔබ සතුව යම් දක්ෂතා, කුසලතා, හැකියා, තිබිය යුතුයි. භාෂා දැනුම, කාර්මික/තාක්ෂණික දැනුම, අඩුගානේ පාර අතුගාන්නවත් දැනුමක් තිබිය යුතුයි.

• වයස ගැන හිතන්න. ඔබට පුලුවන්ද සියල්ල අතහැර ගොස්, තනිව දරාගෙන ඉන්න? ඔබේ සෞඛ්‍ය තත්වය කොහොමද? මේ වයසේදී ඔබට පුලුවන්ද, කටුක දේශගුණික තත්වයන් යටතේ, එය දරාගෙන රැකියාවක් කරන්න? රැකියාවේ ඇති අවදානම් සහගතබව දරාගන්න? නැවක, ගල් අඟුරු ආකාරයක, මුහුදේ ඇති ඛනිජ තෙල් අටල්ලක, ඔබට සේවය කළහැකිද? 

පොඩි ට්‍රයල් එකක් දාලා බලන්න බැරිද?

   පිස්සුද? අතුරුදන්වීමේදී ට්‍රයල් නැහැ. එහෙම කෙටි කලකට අතුරුදන් වුනොත්, ඊළඟ වතාවේදී ඔබ අතුරුදන් වුනාම, ඔබ කලේ හිතාමතා අතුරුදන්වීමක් කියලා හිතන්න 100% ක් ඉඩ තියනවා. ඒ නිසා  ට්‍රයල් එකක් කරන්න පුළුවන් වෙන්නේ තමන්ගේ අය සමග සම්බන්ධතාවය තබාගනිමින්. ඒ කියන්නේ, ඔබ ඉන්නේ වෙනත් රටක නම්, අනේ බලන්නකෝ මම අතරමං වුනානේ' කියා, ඔබේ පවුලේ යට අඟවා,  ඒ රටේ අලුත් අනන්‍යතාවක් හදාගන්න පුලුවන්ද කියා හොයාබැලීම කලහැකියි. සමහර රටවල, පුද්ගල අනන්‍යතාව එතරම් භාරදූර ලෙස සැලකිල්ලට ගන්නේ නැහැ. 

   සමහර අතුරුදහන් වන්නන් කරන, භයානක වැඩක් තියනවා. ඒ තමයි, වෙනත් කෙනෙකුගේ අනන්‍යතාව සොරාගැනීම. ඒ කියන්නේ, වෙනත් පුද්ගලයකුගේ උප්පැන්න සහතිකය, හැඳුනුම්පත, ගමන් බලපත්‍රය ඒ පුද්ගලයාගේ නම තිබියදී, තමන්ගේ ඡායාරූපය යොදා සකසාගැනීම. මේ මගඩිය, අද බොහෝ රටවල සිදුකෙරෙනවා. මේ විදිහට අනන්‍යතාව වෙනස් කරගත්තම, කාටවත් නොදැනෙන්න, රටකින් රටකට පනින්න පුළුවන්.

   මතකතියාගන්න, අද කාලයේ, එක තත්පරයක් ඇති, ඔබේ හැඳුනුම්පතේ, ණයවර පත්‍රයේ, උප්පැන්න සහතිකයේ, විවාහ සහතිකයේ, ගමන් බලපත්‍රයේ, බැංකු ගිණුම් පොතේ, රියදුරු බලපත්‍රයේ, ඇති තොරතුරු සියල්ල සොරාගන්න. 

   ඒ වගේමයි, ඔබේ ඊ මේල් ගිණුමටත් රිංගන්න පුළුවන්කම තියනවා. 

  අතුරුදන්වීමට අලුතෙන් ලිපි ලේඛන සාදාගැනීමේදී කරන කපටිකමක් තමයි, ඉතා දීර්ඝ හෝ කියවා මතක තබාගැනීමට අපහසු නම් යොදාගැනීම. 

 'අංගම්මන රන්පන්හිඳ ලත්, විජේසුන්දර වාසල බණ්ඩාර මොහොට්ටි රාලලාගේ සඳුන් චමුදිත මේඝවර්ණ සම්පත් බණ්ඩාර අංගම්මන' 

   කොහොමද වැඩේ? මතක තියාගනිල්ලකෝ.    

   'අන්ද්‍රයස් පපන්ද්‍රයස්' කිව්වම, නම කෙටි වුනත් මතක හිටින්නේ නැහැ. පේනවා නේද අපි ජීවත්වන ලෝකයේ හැටි. 

   අතුරුදන් වන පුද්ගලයන්, ඊළඟට කරන වැදගත්ම දේ තමයි, තමන් අලුතෙන් ආව පළාතට, රටට, අදාලව, බැංකු ගිණුම්, රියදුරු බලපත්, වෙනත් එවැනි ලිපි ලේඛන, සකසා ගැනීම. එවිට ඔහුට ඒ පලාතට රටටයම් අයිතිවාසිකමක් ගොඩනැගෙනවා. 

  හොඳින් සැලසුම් කර අතුරුදන් වන්නේ නම්;

අතුරුදන්වීමට මාස 12 කට පෙර;

• වෙන්වීම, තනිවීම පිලිබඳ කිසිදු චකිතයක්, කම්පනයක් නැතිව, ඔබට මේ දේ කළහැකි බව සිතෙන් තහවුරු කරගන්න.

• කවදා කොහොම කොතනටද යන්නේ කියා, ස්ථිරව අධිෂ්ඨාන කරගන්න.

• අතුරුදන්වීම සඳහා පාවිච්චි කිරීමට බලාපොරොත්තුවන මුදල්, රහසිගත ස්ථානයක හෝ රහසිගත ගිනුමක තනාගන්න.

• අදාළ සියලු ලිපි ලේඛන කිසිවකුගේ නෙත නොගැටෙන, සැක ඇති නොවන තැනක තබාගන්න.

• ඉදිරියේදී කිරීමට නියමිත කිසිදු කාර්යයක් පිළිබදව, අවිනිශ්චිත තත්වයන් ඇති කර නොගන්න.

අතුරුදන්වීමට මාස 9 කට පෙර;

• ඔබ යාමට නියමිත ස්ථානය පිලිබඳ දැනගතහැකි සියලු තොරතුරු ඔබේ රහසිගත ගොනුවේ රැස්කරගන්න. සිතියම්, දුරකථන අංක, බැංකු, රජයේ කාර්යාල, දුම්රිය/බස්රිය නැවතුම්පොළවල්, බස්/දුම්රිය කාලසටහන්, නවාතැන්, සැඟවී සිටීමට හැකි තැන්, ආදිය.

• එහි ළඟාවූ අවස්ථාවේ සිට කරන කියන දෑ, පියවරෙන් පියවර සැලසුම් කර තබාගන්න. විකල්ප ක්‍රියාමාර්ග ද, සටහන් කර තබාගන්න. 

• භාෂාව පිලිබඳ ගැටළු මතුවේනම්, එයින් ගැලවෙන ක්‍රම සැලසුම් කරන්න.

• කරන්නට යන රැකියාව ගැන, දක්ෂතා කුසලතා වර්ධනය කරගන්න.

• ඔබ සමග දැන් සිටින අය රැවටීමේ ක්‍රියාමාර්ගයක්, ප්‍රදර්ශනය කරන්න. ඔබ සංචාරයට ප්‍රිය කරන බව, රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන සමග කටයුතු කිරීමට අවස්ථාවක් හොයන බව, ආදිය.

• අතුරුදන්වීමේ අරමුදල තවත් තරකරගන්න.

අතුරුදන්වීමට මාස 6 කට පෙර;

• තමන්ගේ ගමන වසන් කිරීම සඳහා, අන්‍යයන් රැවටීමේ සැලැස්මක් ක්‍රියාත්මක කරන්න. රතුකුරුස සංවිධානය වැනි සංවිධානයකට බැඳී, ලෝකයේ දිළිඳු රටවලට උදව් කරන්නට යන්න ඇත්නම් හොඳයි, එවැනි පුහුණුවක් සඳහා බැඳෙන්න කැමතියි, වැනි අදහස් පතුරවන්න.

• දින දෙකතුනකට සීමාවන නිවාඩුවක් සඳහා, ඔබ පැනයාමට බලාපොරොත්තුවන රටට ගොස්, තොරතුරු අධ්‍යයනය කර ඒමට හැකිනම් ඉතා හොඳයි. නමුත් මෙය ඉතා අවදානම් ක්‍රියාවක්. ඔබ ගැන, කිසිවකුටත් සැකයක් ඇති නොවිය යුතුයි. 

• ඔබ ඔබේ පරණ නම වෙනස්කර, අලුත් අනන්‍යතාවක් හදාගත්තා නම්, නිතර ඒ අලුත් නම මෙනෙහි කරන්න. ඔබේ නම කුමක්ද කියා අසන පැනයට, ඒ නම කියා උත්තර දීමට පුහුණුවන්න. වරද්දගන්න එපා. ඔක්කොම ඉවරයි වැරදුනොත්.

• නැවතත් ඔබේ අරමුදල වැඩිකර ගැනීමට බලන්න.

අතුරුදන්වීමට මාස 3 කට පෙර;

• අතුරුදන්වීමේ සැලැස්ම, නැවත මුලසිට ගැඹුරින් අධ්‍යයනය කරන්න. ඉතා සියුම් තැන් පවා, නිවැරදි කරගන්න.

• භාෂා හැකියා හැකිතරම් ඔප්නංවාගන්න.

• ගමන් බලපත්‍ර, වීසා, කිසිදු සැකයක් ඇති නොවන පරිදි තිබෙන බව, තහවුරු කරගන්න.

• මුදල්, විදේශ මුදල් වලට හුවමාරු කරගැනීම හෝ බැංකු සහතික බවට පත්කරගැනීම ගැන, තීරණය කරන්න. 

• ගුවන් ටිකට්පත මිලදීගෙන, ගමන තහවුරු කරගන්න.

හොඳයි එහෙනම් සුබගමන් ඈ. ගියාට පස්සේ මේ සැලැස්ම කියලා දුන්න අපිව අමතක කරන්න එපා හොඳද?

මේ ලිපියේ මූලාශ්‍රය රහසිගතයි. 

2016 ඔක්තෝබර් මස 25 වැනි දින 2355 පැය 

ගෙදර මහ පොතක් ඇත - එකක්වත් මතක නැත

   හෙහ් හෙහ් හෙහ්, අහලා තියනවද ඔය මාතෘකාවේ සඳහන් කියමන? අපි ඉස්කෝලේ යන කාලේදී, සමහර ගුරුවරු, ඔය කියමන කියනවා මා අසා තිබෙනවා. මේ කියමනේ සරල තේරුම වන්නේ, තමන් පණ්ඩිතයකු කියා පෙන්වීමට උත්සාහ කලත්, පාණ්ඩිත්‍ය භාවය, අවශ්‍ය අවස්ථාවේදී දැක්විය නොහැකි පුද්ගලයෝ ද සිටිති, කියන එකයි. සමහරු තමන් පොත් ගුල්ලන් බව පෙන්නුවත්, එදිනෙදා කතාබහේදී, ලේඛනයේදී, ඒ පොත්පත් වලින් ලද දැනුමක්, හැකියාවක්, කථිකත්වයක්, ලේඛන හැකියාවක් ඇතිබවක්, පෙනෙන්නේ නැහැ. නිකම් අල්මාරිවල පොත් ගොඩගහගෙන සිටින පිරිසකුත් ඉන්නවා.  ඒ පොත් වලින්, තමන්ට හෝ අනුන්ට වැඩක් නැති බවත්, ඔවුන් දන්නවා. මේ චූර්ණිකාව මුලින්ම කිව්වේ, අද, මා ඔබ සමග, පොත් ගැන කතාකරන්න යන නිසයි.   

   මෙවර කොළඹ පොත් සල්පිල බලන්න නම් මා ගියේ නැහැ. කම්මැලියි, පොලේ එළවලු ගන්නවා වගේ තෙරපි තෙරපි, පොත් ගන්න. පොතක් තෝරන්න පුළුවන්, බොහොම විවේකීව. ඒ නිසයි නොගියේ. අපේ දෝණියන්දෑලා දෙන්නම ගියා. මගෙන් ඇහුවා, මොනවද ඕනේ කියා. මා කිව්වේ, අපේ දොස්තර මහත්තයාගේ අලුත් පොත් දෙක තියනවා නම් ගන්න කියලා. නමුත් අවාසනාවකට, ඒ පොත් දෙක, එම ප්‍රදර්ශනය පැවැත්වුණු කාලසීමාවේදී මුද්‍රණයෙන් පිටවුනේ නැහැ. 

  මෙන්න මට මෙවර ප්‍රදර්ශනයෙන්  අපේ දුවලා දෙන්නා විසින් තෑගි කළ පොත්.

   මැජික් බයිසිකලය කියන්නේ, අපූරු පරිවර්තන කෘතියක්. ලෝකප්‍රකට ළමා කතා නිර්මාතෘ වරියක වන, ඊනිඩ් බ්ලයිටන් ගේ රසවත් කථා මාලාවක් මේ ග්‍රන්ථයට ඇතුලත්ව තිබෙනවා. 

   ප්‍රබුද්ධ කාව්‍ය ග්‍රන්ථය ගැන මා ඔබ සමග වැඩිදුර කතාකරන්න අදහස් කරන්නේ නැහැ. ඔබ අතරින් බොහෝ දෙනා, මහගම සේකර ශූරීන් ගැන දන්නා නිසා. මේ පොත මා අත තිබී අතුරුදන් වුවක්. නැවත මගේ පුස්තකාලයට එකතු කරගැනීමට ලැබීම සතුටක්. 

   සුනාමි ව්‍යසනයේදී සයුරට බිලිවී අතුරුදන් වූ, මහා පඬි රුවනක් වූ, මීගොඩ පඤ්ඤාලෝක ස්වාමීන් වහන්සේගේ කෘති, කවදත්, ධර්ම විනය පැහැදිළි කිරීමෙහි ලා, අනුපමේය සේවයක් ඉටු කරයි. මෙහි දක්වා ඇති ග්‍රන්ථය ගැන, පසු කලෙක කථා කිරීමට ඉඩ තබමි.  

   දැන් මා බලාපොරොත්තුවන්නේ මේ ලිපිය ලිවීමේ මූලික පරමාර්ථය වන මහා පුස්තකය ගැන ඔබ සමග කථා කරන්නයි. 

මුලින්ම බලන්න පොතේ පෙනුම දැක්වෙන පින්තූර කීපයක්. 

   මෙන්න පොතේ මිළ. හැබැයි, පොත් ප්‍රදර්ශණයේදී, මේ පොතට, රු 800 ක වට්ටමක් ලැබී තිබෙනවා. මුදල්මය වටිනාකම නොව, දැනුම සම්බන්ධ වටිනාකම අතින්, අමිල ග්‍රන්ථයක් වන මෙය, මට ලබාදුන්, මගේ ලොකු දුවට, පින්සිදුවේවා කියා ප්‍රාර්ථනය කරනවා. 

   පොත කිලෝ ග්‍රෑම් පහකට වඩා බරයි. ඒ නිසා, අතේ තියාගෙන කියවන්න බැහැ. මේසයක් මත තබාගන්න සිදුවෙනවා. 

  මේ මහා ග්‍රන්ථයේ සම්පාදක ආචාර්ය, හරිශ්චන්ද්‍ර විජයතුංග මහතා ගැන ඔබ අතරින් බොහෝ දෙනෙකු හොඳින් දන්නවා ඇතැයි සිතනවා. මටනම් එතුමා මතක තියෙන්නේ 1971 ජවිපෙ කැරැල්ලේ විත්ති පක්ෂයේ අධිනීතීඥ වරයා ලෙසයි. එමෙන්ම එතුමා 'සිංහලයේ මහා සම්මත භූමිපුත්‍ර පක්‍ෂය' නමින් දේශපාලන පක්ෂකුත් නිර්මාණය කළා.

   ශබ්ද කෝෂයේ සංඥාපනයෙන් කොටසකුත් කියවා බලමු. 

   ශබ්ද කෝෂයකින් අපට ඇති ප්‍රයෝජන අපමණ බව ඔබ හොඳින්ම දන්නවා. සිංහල අපේ සැලකියයුතු පිරිසකගේ වාග්කෝෂය ඉතා දුර්වල බව, අමුතුවෙන් කියන්න අවශ්‍ය නැහැ. ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් අහුලාගත් කෑලි සහ සිංහලටත් නැති, ඉංගිරිසියටත් නැති, විකාරරූපී වදන් අද්‍යතන සමාජයේ පාසල් සිසුන් පවා භාවිත කරනු ඇසීම කණගාටුවට කරුණක්. 

   මේ බලන්න, අද බහුලව භාවිත කෙරෙන වදන් දෙකක් වන, එළ සහ පට්ට යන වචන, වර්තමාන භාවිතයේ  යෙදෙන්නේ, අර්ථ විරහිතව බව, මේ ශබ්දකෝෂයෙන් පැහැදිළි වෙනවා. 

   දැන් ඔබම සිතා බලන්න, ඔබ පට්ට කියා භාවිත කලාම එහි දඩබ්බරයා, වැඩකට නැති පුද්ගලයා, නීචයා, යන තේරුම් ද තියනවා. 

   එළ යන වචනය පාවිච්චි කලාම, ගවයා, එළුවා, බිහිරා, එළාපන්, දමාපන්, යන අර්ථය තිබෙනවා.

  සමහරු, බ්ලොග් අඩවි වල පලකරන කමෙන්ට්ස් වලදී මේ වචන  පාවිච්චි කරනවා. හොඳයි නේද? 

   ශබ්ද කෝෂයක් කියවීමෙන් ඔබේ වාග්මාලාව දියුණු වෙනවා. මේ දිනවල මා, දවසකට මේ ශබ්ද කෝෂයෙන් පිටු එකක් හෝ දෙකක් කියවනවා. එසේ කියවන අතර, එම පිටුවේ ඇති වචන වලින්, මා දන්නා වචන සහ නොදන්නා වචන කොපමණ තිබේද යන්න සලකා බලනවා. 

   ඇත්තෙන්ම නොදන්නා වචන සෑහෙන්න තියනවා. ඒ ඒ වචනය, විවිධාර්ථ නැගෙන පරිදි යෙදිය හැකි ආකාරය, සැලකිල්ලට ගන්නවා. ලොකු සතුටක් දැනෙනවා, විවිධ වචන අලුතෙන් ඉගෙන ගත්තම. මා හිතනවා, එයින් මගේ බ්ලොග් ලිවීමට, සෑහෙන ආධාරයක් ලැබෙයි කියා. 

   අපි බලමු පිටුවක දෙකක කොටස් කීපයක්. 

   අපේ රටේ විවිධ ප්‍රදේශ වලදී විවිධ නම් වලින් හඳුන්වන ශාකයක් තමයි, ග්ලිරිසීඩියා ශාකය. මේ ශාකය, ගිනිසීරියා, වැටහිර, ලාඩප්පා, වැට මාර, ඇල්බීසියා, කණ්ඩිමුරුංගා, වැනි නම් වලටත් හිමිකම් කියනවා. 

   මේ ශබ්ද කෝෂයෙන්, මේ ශාකයට කියන තවත් නම් දෙකක් හමුවුණා. කොංඩමරංගා සහ මකුලතා. 

  කොකං කරනවා, කොකං ගානවා කියන වචන මීට කලින් අහලා තියනවද? කොකං කරනවා කියන වචනය නම් මා අසා තිබුණා.

   ව්‍යක්ත භාෂාවට අදාළ නොවන, එහෙත් එදිනෙදා සමාජයේ (විශේෂයෙන්ම පහල ස්ථර වල) භාවිත කෙරෙන වචන, මේ ශබ්දකෝෂයේ දක්වා තිබෙනවා. 

   සමහර වචන සඳහා දක්වා ඇති අර්ථය, නොගැලපේ හෝ ප්‍රමාණවත් නොවේ, කියා සිතෙන අවස්ථා තිබෙනවා.  මෙන්න උදාහරණ.

   බ්ලැක් මාර්කට් යන්න එලෙසම යොදා, බ්ලැන්කට් යන වචනයට, බ්ලැන්කේට්ටු කියා යෙදීමේ, නොගැලපීමක් තියන බවක් පෙනෙනවා. එහෙනම්, බ්ලැක් මාර්කට්ටු වියයුතුයි. 

   බ්ලේඩ් තල, බෝඩ් ලෑල්ල, වැනි වචන නොගැලපීම් සහිත බව, බෝහොවිට කියවෙනවා. එමෙන්ම මෙහි කියන්නේ, රැවුල් බෑම සඳහා ගන්නා, වානෙන් තැනූ තල යනුවෙන් පමණයි. නමුත්, බ්ලේඩ් යන වචනය, ලෝහ නොවන ද්‍රව්‍යයකින් නිමවා ඇති, සියුම් කැපුම් දාරයකටත් කියන්න පුළුවන්. edge යන අර්ථයද ඇතුළත්ව. 

  බ්ලොක් ගැන කිව්වාට, මේ ශබ්දකෝෂයේ, 'බ්ලොග්' යන වචනය නම් නැහැ. 

  බ්ලෝ ලාම්පුව, ධමනි ලාම්පුව වන්නේ කෙසේද යන්න, මට ගැටළුවක්. 

   උරපටි නැති බ්‍රසියර් දැන් තිබෙන නිසා, උරපටි යන යෙදුම ඉවත් කරන්නට සිදුවෙනවා.

   බ්‍රේක් යන්න මෙවලමක් කියා හැඳින්වීම වැරදියි කියා හිතෙනවා. මෙවලමක් කිව්වේ, device යන අර්ථයෙන් විය හැකියි. නමුත්, වාහනයක තිබෙන්නේ බ්‍රේක් පද්ධතියක් system නේද? බ්‍රේක් පෙඩල් එක මෙවලමක්ද? අනෙක් අතට Brake සහ Break යන දෙකම මෙතන විස්තර කලානම් හොඳයි.

   අසභ්‍ය යයි සම්මත කරගෙන ඇති සමහර වදන්, තවදුරටත් එසේම තබාගතයුතුද යන්න සිතා බැලිය යුතුයි. 

   කුණුහරප හෙවත් අසභ්‍ය වචන ගැන, මේ ශබ්දකෝෂයේ දක්වා තිබීම, එවැනි වදන් ගැන පර්යේෂණ කරන අයට ප්‍රයෝජනවත් වනු ඇති. 

  කුණුහරප වශයෙන්ම නොසැලකුණත්, අව්‍යක්ත වදන් ලෙස සැලකෙන වචනද ඇතුලත්ව තිබීම, වාග්මාලා පිළිබඳ කරුනු සෙවීමේදී වැදගත් වෙනවා. 

   ගැහැණියට තමයි සියලු අපහාස. පිරිමියා සුදනා. 

   ඔබේ බිරිඳ සූතිකාවක් ද? නැත්නම් ඔබේ නිවසේ ඉන්නවාද සූතිකාවක්? 

   ෆ අක්ෂරයෙන් ඇරඹෙන වචන සෑහෙන ගණනක් ඇතුළු කර තිබීම, මේ ශබ්දකෝෂයේ විශේෂ ලක්ෂණයක් ලෙස මා දකිනවා. 

   දැන් මේ ලිපිය කියවලා **න්, නිකම් ඉන්නවා එහෙම නෙවෙයි **න්. රුපියල් 4000 ක් ගියාට කමක් නෑ **න්, පොත අරගෙන **න්, කියවනවා හොඳයි **න්. පොතේ පිටු 2023 ක් තියනවා **න්.

2016 ඔක්තෝබර් මස 17 වැනි දින 2302 පැය