තුවක්කුවෙන් වෙඩි තියන්න පතරොම් ඕනේ...................... ඒ පතරොම් දාන්න හොඳ බටයක් ඕනේ.................

  ඒ විතරක් නෙවෙයි අනේ, වෙඩි තියන්න දක්‍ෂ මිනිහෙකුත් ඕනේ. ඈ? මක්කිව්වා? මාතෘකාව සින්දුවක් ගැනද කියලා නේද ඇහුවේ? නෑ නෑ සින්දුවක් ගැන නෙවෙයි. නමුත් ඉතින් සින්දුවක් ඇසුරෙන් තමා මාතෘකාව දැම්මේ. අද කාලේ සින්දු, බයිලා, නැතුව මොකුත් කරන්න බැහැ නේ. බලන්න ඔය රූපවාහිනියේ, ගුවන්විදුලියේ යන දැන්වීම් කන්දරාවේ, කොච්චර සින්දු කෑලි තියනවද. ඒ නිසා, බ්ලොග් ලිපියක මාතෘකාවටත් සින්දු කෑල්ලක් දැම්මම මොකද නේද? 

  මේ මාතෘකාව දැම්මේ, මෙන්න මේ ගීතය ඇසුරෙන්. අහලා බලන්නකෝ. 

   කෙළ මලියක් වුනා. මේ ලිපිය ලිය ලියා ඉන්දැද්දී, බ්ලොග් රයිෆලයේ ට්‍රිගර් එක වැරදීමකින් මිරිකිලා, මිස්ෆයර් එකක් වැදුනා. දැන් ඔක්කොමලා අහන්න පටන්ගනියි, මේ මොකද මාතෘකාවක් විතරක් පල කරලා තියෙන්නේ කියලා. මක්කා කොරන්නද, කාටත් ඔහොම දේවල් වෙනවා. 

   හොඳයි, ආපහු යමුකෝ කතාවට. අද මම ඔබ සමග සාකච්ඡා කරන්නේ, ගිනි අවියක් නිවැරදිව භාවිත කරන්නේ කොහොමද කියන එකයි. මීට පෙර කීප වතාවක්ම, මා මගේ ලිපිවල සඳහන් කර ඇති එක්තරා කරුණක්, මෙතනදී යළි සිහිපත් කරන්න කැමතියි. 

   ඔබ අතරින් සෑහෙන පිරිසක්, පරිගණක ක්‍රීඩා වල නියැලෙනවා. සමහරු කියනවා, 'මම අහවල් තුවක්කුවෙන් සුපිරියට වෙඩි තියනවා' කියලා. නමුත් මතක තබාගන්න. ඔබ ඒ දක්‍ෂතාව දක්වන්නේ පරිගණක ක්‍රීඩාවකදී විනා, ඇත්තම තුවක්කුවෙන් නොවෙයි. ඔබ අතිදක්‍ෂ ලෙස පරිගණක ක්‍රීඩාවෙදී පාවිච්චි කරන තුවක්කුව, ඔබ අතට දී, වෙඩි තියන්නැයි කිව්වොත්, ඔබ, මරණීය අනතුරු පවා කරගන්නට ඉඩ තිබෙනවා. බලපත්‍ර අවශ්‍ය නැති වායු රයිෆලයක් සොයාගෙන ඉලක්කපතකට වෙඩි තබා බලන්න,  (ඒවා වෙඩි නෙවෙයි, තනි මූනිස්සමකින් (pellet) එල්ල කරන ප්‍රහාරයක්) ඔබේ ඉලක්කය වරදින හැටි. පරිගණක ක්‍රීඩාවට වඩා, ප්‍රායෝගික තත්වය බොහොම වෙනස්.

   හොඳයි, තුවක්කුවකින් සාර්ථක වෙඩි තැබීමක් කරන්න නම්, මොනවද සම්පූර්ණ වියයුතු කරුණු? අන්න ඒක තමයි මාතෘකාව අර විදිහට දැම්මේ. අර සින්දුව අහන්න කිව්වේ. අපි බලමු මොනවද ප්‍රධාන මූලධර්ම කියලා.

1. තමන් පාවිච්චි කරන තුවක්කුව ගැන, හොඳ පුහුණුවක් සහ ප්‍රායෝගික අත්දැකීමක්, අවබෝධයක්, ඇති පුද්ගලයකු සිටිය යුතුයි. 

2. මනා ක්‍රියාකාරීත්වයෙන් යුත් තුවක්කුවක් තිබිය යුතුයි.

3. ඒ තුවක්කුවට හරියටම ගැලපෙන, තුවක්කුවේ යාන්ත්‍රනය ආධාරයෙන් උපරිම ප්‍රතිඵල ලබාදෙන, පතරොම් තිබිය යුතුයි.

   ඔන්න ප්‍රධාන මූලධර්ම තුන. දැන් බලමු ඒ ගැන ටිකක් සවිස්තරව.

1. වෙඩිතබන්නා 

   ගිනි අවියක් පාවිච්චි කරන පුද්ගලයකු තුළ තිබිය යුතු ප්‍රධානතම ගුණාංගය තමයි, විනය. ගිනි අවි පරිහරණය පිළිබඳ විනය. අවියෙන් ප්‍රයෝජන ගතයුත්තේ ඇත්තවශයෙන්ම අවශ්‍යතාවක් ඇත්නම් පමණයි. නිකම් සරාගොයියා වගේ තුවක්කු වනන්නේ, ගිනි අවි විනය නැති උදවියයි. සමහර ආරක්‍ෂක අංශ සාමාජිකයන් පවා, සරාගොයියා වගේ තුවක්කු ගෙනයාම ශෝචනීයයි, භයානකයි, වහාම පාලනය කලයුතුයි. අනුන්ට වගේම තමන්ටත් අනතුරු වෙන්න පුළුවන්. මේ බලන්න, බලලා මට බනින්න, සංවේදී පින්තූර දැම්මා කියලා.  

   හදිසියකදී තුවක්කුව ක්‍ෂණයකින් අතට ගන්න පුළුවන් ඉරියව්වකින් ගෙනයායුතුයි. පය පැකිලී බිම වැටීමෙන්, බලාපොරොත්තු රහිතව තුවක්කුව පත්තුවීම, තමන්ට හෝ වෙනත් කෙනෙකුට වෙඩි වැදීම, තුවක්කුවට හානිවීම, සිදුවිය හැකියි. මේ බලන්න, සරාගොයියා වගේ යනහැටි. මේ ඉරියව් වැරදියි. 

   මෙහෙමයි තුවක්කුවක් ගෙනයන නිවැරදි ඉරියව්. මීට අමතරව පිටේ එල්ලගෙන යන්නත් පුළුවන්. 

2. තුවක්කුව 

  මුලින් සඳහන් කලානේ, දෙවැනි මූලධර්මය තමයි හොඳ තුවක්කුවක් වීම කියන එක කියලා. හැබෑටම මොකක්දහොන්ද තුවක්කුවක් කියන්නේ. භයානක හෝ අලංකාර පෙනුමක් තිබීම? පෙනුම කන්ඩයැ. වැඩ නේ ඕනේ. ඒ නිසා තුවක්කුවේ මනා ක්‍රියාකාරිත්වයයි වැදගත්. මනා ක්‍රියාකාරීත්වයෙන් තුවක්කුව පවත්වාගෙන යනවිට එහි පෙනුමත් හොඳයි.  

   තුවක්කුවක මනා ක්‍රියාකාරිත්වය පවත්වාගෙන යන්නට නම් තුවක්කුවේ ප්‍රධාන කොටස් තුනක් අනිවාර්යයෙන්ම හොඳින් ක්‍රියාකළ යුතුයි. 

ඒ තමයි;

1. පතරොම් ඇතුළු කිරීම, පත්තු කිරීම හිස් පතරොම් කොපු පිට කිරීම යන කොටස් වලට අදාළ යාන්ත්‍රණය. පතරොම් ගැබෙහි (Magazine) ඇති පතරොම්, කිසිදු හිරවීමකින් තොරව තුවක්කුවේ බැරලයේ මුල කොටසේ පිහිටි චේම්බරය වෙත යොමු කිරීම, එම පතරොම, තුවක්කු බටයේ මධ්‍ය ලක්ෂ්‍යය වෙත නිවැරදිව යොමුකර, පතරොම පත්තුවනතුරු නොසෙල්වී තබාගැනීම, මේ යාන්ත්‍රණයට අයත්. අපි බලමු පැරණි .303 රයිෆලයක ප්‍රධාන යාන්ත්‍රණය.

2. ඇදකුද නැති, අවහිරතා නැති, හොඳ පන්නරයක් සහිත, උසස් තත්වයේ ලෝහයෙන් නිමවූ, තුවක්කු බටයක් තිබීම. තුවක්කු බටයට ඇස තබා ආලෝකයට අල්ලා බැලූවිට එහි ඇතුලත පිරිසිදුව තිබිය යුතුයි. මලකඩ හෝ වෙනත් අපද්‍රව්‍ය ඇත්නම් එය පාවිච්චියට සුදුසු නැහැ.

   අද වනවිට තුවක්කු බටය නිකම් තියන්නේ නැහැ. නවීන දෘෂ්ටි උපකරණ මගින්, වෙඩි තැබීමේ හැකියාව වැඩිදියුණු කර තිබෙනවා. මේ ඒ ගැන උදාහරණ කීපයක්. 

  මෙවැනි දෘෂ්ටි උපකරණ වලින් ඉලක්කය දෙස බැලූවිට, ඒ ඒ දෘෂ්ටි උපකරණය අනුව, ඉලක්කය හසුකරගැනීමට ආධාර වන නිර්දේශක, මෙන්න මේ වගෙයි.

3. තුවක්කුව නොගැස්සෙන සේ, වෙඩි තබන්නාට අපහසුවක් ඇති නොවන සේ, අල්ලාගත හැකි, උරහිසට හේත්තු කරගත හැකි, මිටක් තිබීම. ඒ ඒ තුවක්කුවෙන් ගන්නා ප්‍රයෝජනය අනුව තුවක්කු මිට සැකසෙනවා.

තුවක්කු මිටේ, උරහිසට හෙත්තුවන ස්ථානය, කාලීනව වෙනස්වී ඇති ආකාරය,

අවශ්‍යතාව අනුව, සීරුමාරු කළහැකි මිටක් සහිත, නවීන තුවක්කු.

තුවක්කුවෙන් වෙඩිතියන්න පතරොම් ඕනේ.......

   හරි හරි මේ දෙඤ්ඤා. ඒ ඒ අවශ්‍යතාව අනුව, ඒ ඒ තුවක්කුවේ ස්වභාවය අනුව, විවිධ හැඩයේ, විවිධ වර්ගයේ, පතරොම් නිෂ්පාදනය වෙනවා. 

පතරොම ඇතුලේ මොනවද තියෙන්නේ? 

  ඔය ඉස්සරහින් තියන උල වගේ කෑල්ල තමයි වෙඩි තියපුවාම ගිහින් ඉලක්කයේ වදින්නේ. ඒක ඇතුලේ ඊයම් පුරවලා තියෙන්නේ. ඒ ඊයම් උනුවෙලා ද්‍රව ස්වභාවයට පත්වෙනවා වෙඩි තිබ්බම. ඉතින් ඉලක්කය පුච්චාගෙන යන්න පුළුවන් ඒ ඊයම් වලින්. ඒකනේ වෙඩිල්ල වැදුන පැත්තට වඩා වෙඩිල්ල පිටවුණ පැත්තේ සිදුර විශාල වෙන්නේ. 

   අර කොපුව ඇතුලේ වෙඩි බෙහෙත් පුරවලා තියෙන්නේ. ඒවා ක්‍ෂණිකව ගිනි ඇවිලෙනසුළුයි. විවිධ වර්ගයේ වෙඩිබෙහෙත් තියනවා.  ස්ඵටික ස්වභාවයෙන් තියෙන්නේ. මේ බලන්න.

පතරොම පත්තුවෙන්නේ කොහොමද? 

  පතරොමේ පිටිපස්සේ තියනවා කැප් එක කියලා කොටසක්. තුවක්කුව ඇතුලෙදි, එතනට වේගයෙන් වදිනවා ඇණයක්. ඒ වේගෙට, කැප් එක ඇතුලේ තියන වෙඩි බෙහෙත් පත්තුවෙනවා. ඒ ගින්දරෙන්, කොපුව ඇතුලේ තියන වෙඩිබෙහෙත් එකවරම ඇවිලිලා, මහා පීඩනයක් දෙනවා. ඒ පීඩනයට, පතරොමේ අර උල කෑල්ල ගැලවෙලා, තුවක්කු බටෙන් එලියට විදිනවා. 

හරියට වෙඩිල්ලක් තියන්නේ කොහොමද?

 නිවැරදිව ඉලක්කයක් ගන්න නම්, ඉලක්කය, තුවක්කුවේ බටය, වෙඩි තබන්නාගේ ඇස, සමපාතව පිහිටන්න ඕනේ. ඒ වගේම, වෙඩිල්ල තියන්න කලින්, හුස්ම පාලනය කරන්න ඕනේ. එක්කෝ, හුස්ම ඉහලට ඇද නවත්වා, පාලනයේ තියාගන්න ඕනේ. නැත්නම්, හුස්ම පහත හෙලා, පාලනයේ තියාගන්න ඕනේ. හැබැයි යුද්දෙදි හැමවිටම මෙහෙම කරන්න අමාරුයි. මෙහෙම කරන්නේ, වෙඩි තැබීම් පුහුණුවේදී සහ වෙඩි තැබීමේ තරග වලදී. 

අදට ඇති නේද? ආයෙත් තුවක්කු ගැන කතා කරමුකෝ ඉදිරියේදී.

2016 දෙසැම්බර් මස 01 වැනි දින 0017 පැය.

අපි හමුදා කුමන්ත්‍රණයක් කරමුද?

   නිකං ඉන්න එකේ ඔන්න ඔහේ කරලා බලමු අනේ, මොකක් වෙයිද කියලා. ඕනේ කැකිරි වත්තකින් යන්නේ නැතෑ. 

  අර අපේ කුශාග්‍ර දේශපාලන සෘෂිවර, හමුදා පරිපාලනය පිළිබඳව, ජෙනරල් පැටන් වුවත් පරදවන, අතිගරු, සරණාගත, ඒකා + බද්ද, ආඬි කැඳහැලියේ ගැට්ට කරේ තියන ආකාරයට පැළඳගෙන සිටින, සෑමවිටම පාර්ලිමේන්තුව තුළ මහා විලාප තියන, සිරිමත් දිනේස ගුණවර්ධන උතුමෝ, මේ ග්‍රහ වලල්ලේ කිසිදු ප්‍රාණීයකුට කල නොහැකි, මහා විශ්වකර්ම අනාවැකියක් කියමින්, ඒකාන්තයෙන්ම, (අපේ මාතයා කියන පරිදි) අපේ මේ අම්මට සිරි ලංකාවේ, හමුදා කුමන්ත්‍රණයක් සිදුවන බව කියයි. 

    සෙල්ලංද කොල්ලො කිව්වලු. 

   මොකෑ උන්නැහේලා හමුදා දැනුම ලබාගත්තේ, දේශපාලනේට එන්නත් කලින්නේ. ඒ කියන්නේ, උන්නැහේ තරුණ කාලේ, ඇමරිකාවේ ජොබ් එකක් කරන අතරේ, හමුදා පුහුණුවකුත් ලබන්න ඇති මයෙ හිතේ. නැත්තං කොහොමද ටක්කෙටම කියන්නේ, හමුදා කුමන්ත්‍රණයක් වෙනවා කියලා. අනේ ඒකට ඕං උන්නැහේගේ අප්පුච්චා. ඒ උත්තමයා නම්, දේශපාලනේ විතරයි කොළේ. පක්ෂ කීපයක හිටියා වුනාට, තමන්ගේ නම්බුව රැකගෙන, සුවාදීන දේශපාලනේ කොළේ. සරණාගත කල්ලි හැදුවේ නෑ, පාරාජිකා වෙච්චි, දේශපාලන මළමිණී කරේ තියාගෙන ඇවිද්දේ නෑ, අනුන්ගේ පානෙන් එලිය බැලුවේ නෑ, මුන්දෑලා වගේ, හැම වින්නඹුකොම ම, හැම අලුගුත්තේරුකොම ම, කොරන්ට ගියේ නැහැ. 

  එක කරුණක් පැහැදිලි කරන්න ඕනේ. 

   මේ ලිපිය ලියන්නේ, මේ යහපාලන රජය හොඳා................යි. අනික් ඔක්කොම ගඳා...................යි, කියන්න නෙවෙයි. මේ රජයේ ක්‍රියාකලාපයේ ඇති දුර්වලතාවය ගැන, විවේචන ඕනෑතරම් තිබෙනවා. එමෙන්ම ඒවා සාධාරණ විවේචන. නමුත්, මේ රජය තරම් විවේචනයට ලක්වුණු, විවේචනයට ඉඩදී තියන රජයක්, මගේ මතකයට එනවානම්, ඒ, 1965 - 70 ඩඩ්ලි සේනානායක රජය සහ 1970 - 77 සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක රජය පමණයි. නමුත් ඒ කාලයේ මෙතරම් දැඩි මාධ්‍ය ප්‍රහාර තිබුණේ නැහැ. 

   අද දිනේෂ් ගුනවර්ධනලාගේ මොලය කොලොප්පන් වී හමුදා කුමන්ත්‍රණ ගැන කතා කරන්නෙත්, වාසුදේව නානායක්කාරලා මහා නීතීඥයන් වුනාට පාර්ලිමේන්තුවේ අමු කුණුහරප කියන්නෙත්, උදය ගම්මන්පිල, විමල් වීරවංශ වැනි අය නන්නත්තාර වී සිටින්නේත්, මහින්ද රාජපක්ෂලා, බැසිල් රාජපක්ෂලා, නන් දොඩවන්නේත්, මේ රජය පෙරලා දමන්න, ඔවුන්ට තවමත් ශක්තිමත්ව සංවිධානයවීමට නොහැකි නිසයි.  එය ඔවුන්ගේ දුර්වලත්වය විනා, රජයේ දුර්වලත්වය නොවෙයි.

   හොඳයි, ඒ කතාව එතනින් නවත්වමු.

  හමුදා කුමන්ත්‍රණ මගින්, ලෝකයේ රටරටවල බලය අල්ලාගැනීම, අද ඊයේ සිදුවන දෙයක් හෝ, අරුම පුදුම දෙයක් නෙවෙයි. අපේ රටේ හමුදා කුමන්ත්‍රණයක් ගැන මුලින්ම කියවෙන්නේ, 1962 වර්ෂයේදීයි. අපි ඒ කාලේ බොහොම පොඩි එවුන් නිසා, රටතුළ යම් කැළඹීමක් ඇතිවුනාද යන්න, දැනුනේ නැහැ. 

   ඔබ අතරින් සෑහෙන පිරිසක්, 1962 රාජ්‍ය විරෝධී කුමන්ත්‍රණය ගැන අසා ඇතත්, එය වඩාත් සවිස්තරව, එහෙත් හැකිතරම් සංක්‍ෂිප්තව, පහතින් ඉදිරිපත් කරනවා.

   ලංකාවට නිදහස හෙවත් ඩොමීනියන් තත්වය ලැබුනට පස්සේ, ඩී.එස්. සේනානායක, ඩඩ්ලි සේනානායක, ශ්‍රීමත් ජෝන් කොතලාවල, වැනි අගමැතිවරුන්, රාජ්‍ය පාලන ක්‍රමයේ, බරපතළ වෙනස්කම් කරන්න ගියේ නැහැ. හේතුව ඔවුන් සුද්දාගේ ක්‍රමය අගය කළ නිසා. 

   නමුත්, එස්.ඩබ්ලිව්.ආර්.ඩී.බණ්ඩාරනායක මහතා, ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්‍ෂය පිහිටුවාගැනීමෙන් පසු, රාජ්‍ය පාලන ක්‍රමයේ වෙනස්කම් කිරීමට පෙළඹුණා. විශේෂයෙන් 1956 විප්ලවයෙන් පස්සේ, ලංකාවේ ස්වාධීනත්වය වර්ධනය කරගනිමින්, පූර්ණ බලතල සහිත ජනරජයක් වීමේ ගමන සඳහා, මුල් පියවර තැබුණා. ජනසතු ව්‍යාපාරය එහි මූලික පියවරක්. බණ්ඩාරනායක මහතා ඝාතනය කිරීමෙන් පසු බලයට පැමිණි, සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක මැතිනිය, බණ්ඩාරනායක ප්‍රතිපත්ති, ඒ අයුරින්ම ක්‍රියාත්මක කළා. 

   1948 නිදහස ලැබීමෙන් පසු, ලංකා රාජ්‍යයේ ප්‍රධාන නිලතල බහුතරයක් ලැබුණේ, අධිරාජ්‍යවාදී පාලනයට ගැතිකම් කළ, රාජ්‍ය, සන්නද්ධ සේවා, සහ පොලිස්, නිලධාරීන්ටයි. බණ්ඩාරනායක මහතා විසින්, සිංහල බෞද්ධ බහුතර ජනතාවට සහ සිංහල භාෂාවට විශේෂ තැනක් දීම නිසා, පෙර කී බෞද්ධ නොවන සහ  සිංහල නොවන සමහර රාජ්‍ය නිලධාරීන් මෙන්ම, සන්නද්ධ සේවා උසස් නිලධාරීන්, කලකිරීමකට පත්වුණා. 

   ඔවුන්, සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක මැතිණියගේ රජය, පෙරළා දමා, රටේ බලය අල්ලාගැනීමට කුමන්ත්‍රණයක් සැළසුම් කළා. මේ කුමන්ත්‍රණයට ලංකා ගුවන් හමුදාව සහභාගි නොවීම විශේෂත්වයක්. යුද හමුදාව, නාවික හමුදාව, සහ පොලීසිය තමයි හවුල් වුණේ. එමෙන්ම විශ්‍රාමික රාජ්‍ය නිලධාරීන් සහ, සන්නද්ධ සේවා/පොලිස්, නිලධාරීන් ද හවුල් වුණා. කුමන්ත්‍රණය සඳහා නියමිත දිනය වුනේ, 1962 ජනවාරි මස 27 වැනිදින රාත්‍රියේ.

   තෝරාගත් හමුදා බලඇණි කීපයක් යොදවා, කොළඹ නගරයේ වැදගත් ස්ථාන අල්ලාගෙන, (ලංකා ගුවන්විදුලි සේවය, විදුලි සංදේශ මධ්‍යස්ථානය, වැනි) ඉන්පසු අගමැතිනිය සහ අත්‍යවශ්‍ය ඇමතිවරුන් ද අත්අඩංගුවට ගෙන, යුද හමුදා මූලස්ථානයේ, (අද එතනින් ඉවත්වෙමින් පවතින) පොළොව යට පිහිටි අවි ගබඩාවේ (මෙය තිබුණේ, බාලදක්ෂ මාවතේ යුද හමුදා මූලස්ථානයේ සිට, ගාලු මුවදොර පිටිය යට හාරන ලද, අති විශාල බංකරයක් වැනි ගබඩාවක. අද එය සම්පූර්ණයෙන් වසා දමා තියෙන්නේ. මෙය, දෙවැනි ලෝක යුද සමයේදී, සුදු අධිරාජ්‍යවාදී පාලනය යටතේ ගොඩනැගුවක්) සිරකර තැබීම සහ ඉන්පසු ලංකාවේ අග්‍රාණ්ඩුකාර වරයා වූ ශ්‍රීමත් ඔලිවර් ගුණතිලක හමුවී, රජය විසුරුවා හැරිය බවට ලිඛිත ප්‍රකාශයක් ලබාගෙන, එය ගුවන්විදුලි මගින් රටපුරා ප්‍රචාරය කිරීමටත්, සැලසුම් කර තිබුණා.

   තවද, පනාගොඩ යුද හමුදා කඳවුරේ සිට, රජයේ ආධාරය සඳහා එනු ඇතැයි සිටන භටපිරිස් වැලැක්වීම සඳහා, කැළණි පාළම, වික්ටෝරියා පාළම, වැල්ලවත්ත පාළම,  වැනි ස්ථානවල සහ, කොළඹ නගරයේ වැදගත් සියලු ස්ථාන වල, හමුදා සන්නද්ධ රථ (ඒ කාලේ යුද්ධ ටැංකි තිබුණේ නැහැ) රඳවා තැබුණා. 

   නියමිත දිනයේ අගමැතිණිය කතරගම ප්‍රදේශය වෙත යාමට නියමිතව සිටියත්, අවසාන මොහොතේ ඒ ගමන යැවුනේ නැහැ. ඒ අතර, අපරාධ පරීක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති සහ කොළඹ නගරය භාර ජ්‍යොෂ්ඨ පොලිස් අධිකාරි හදිසියේම අරලියගහ මන්දිරය වෙත පැමිණ, රාජ්‍ය විරෝධී කුමන්ත්‍රණයක තොරතුරු ලැබී තිබෙන බව අගමැතිනිය වෙත හෙළි කළා. 

අගමැතිණිය වහාම ෆීලික්ස් ඩයස් බණ්ඩාරනායක ඇමතිවරයා (බණ්ඩාරනායක මැතිණියගේ ඥාති පුත්‍රයෙකි) මගින්, උපක්‍රමිකව කුමන්ත්‍රණකරුවන් සියලුදෙනා අත්අඩංගුවට ගත් අතර, ඔවුන්ව අරලියගහ මන්දිරය වෙත ගෙනවිත් ප්‍රශ්න කර, සියල්ල හෙළිකරගත්තා. ඉන්පසු විශේෂ පාර්ලිමේන්තු පණතක් සකසා, මේ නඩුව විභාග කෙරුණා. කෙසේ වෙතත්, එම පනත අතීතයට බලපාන පරිදි පනවා තිබීම, නීතියට අනුකූල වුනේ නැහැ. එවකට, ලංකා රාජ්‍යයට අදාළ, උපරිම අධිකරණය වුණේ, බ්‍රිතාන්‍ය ප්‍රිවි කවුන්සිලයයි. විත්තිකරුවෝ නඩුව ඒ වෙත යොමුකොට, නිදහස ලැබුවා.  

  කෙසේ වෙතත්, හමුදාව සහ පොලීසිය කොතරම් දුරට මේ කුමන්ත්‍රණයට සහභාගී වුයේද යන්න තහවුරු කිරීම පිණිස, විත්තිකරුවන්ගේ නම් ලැයිස්තුව පහත දක්වනවා. මොවුන් අතර, බෞද්ධ කිසිවකුත් නැතිවීම විශේෂත්වයක්.  

   ඔබ කැමති ඇති කවුද විත්තිකරුවන් කියා දැනගන්න. මෙන්න ඒ පිරිස. මේ පිරිසට විසි දෙදෙනෙකු අයත් වෙනවා.

යුද හමුදා නිළධාරීන් 

1. කර්නල් F.C. ද සේරම්:- ලංකා යුද හමුදා ස්වේච්ඡා බලසේනාවේ නියෝජ්‍ය සේනාවිධායක සහ ලංකා කාලතුවක්කු හමුදාවේ අණදෙන නිළධාරි.

2. කර්නල් මොරිස් ද මෙල්:- ලංකා යුද හමුදාවේ මාණ්ඩලික ප්‍රධාන සහ ස්වේච්ඡා බලසේනාවේ සේනාවිධායක.

3. ලුතිතන් කර්නල් විල්මට් (විලී) එස්. ආබ්‍රහම්:- අණදෙන නිලධාරි, 3 වැනි ක්ෂේත්‍ර රෙජිමේන්තුව ලංකා කාලතුවක්කු හමුදාව.

4. ලුතිතන් කර්නල් J.H.V. ද අල්විස්:-  අණදෙන නිළධාරි, දෙවැනි ස්වේච්ඡා ඉංජිනේරු රෙජිමේන්තුව, ලංකා ඉංජිනේරු බලකාය.

5. ලුතිතන් කර්නල් බැසිල් R ජේසුදාසන්:- අණදෙන නිලධාරි, දෙවැනි ස්වේච්ඡා සංඥා බලඇණිය, ලංකා සංඥා බලකාය.

6. ලුතිතන් කර්නල් නොයෙල් මතායෙස්:-  අණදෙන නිලධාරි, ලංකා විදුලි සහ යාන්ත්‍රික ඉංජිනේරු රෙජිමේන්තුව.

7. මේජර් B.I. ලොයෝලා:-  3 වැනි ක්ෂේත්‍ර බලඇණිය, ලංකා කාලතුවක්කු හමුදාව.

8.  මේජර් W.G. වයිට්:- 3 වැනි ක්ෂේත්‍ර බලඇණිය, ලංකා කාලතුවක්කු හමුදාව.

9. මේජර් වික්ටර් ජෝසෆ්:- කුමන්ත්‍රණය සිදුවූ දින, දවසේ කාර්ය භාර නිලධාරි, ලංකා සන්නාහ සන්නද්ධ බලකා මූලස්ථානය.

10. කපිතන් J.A.R.  ෆීලික්ස්:- ලංකා යුද හමුදා ස්වේච්ඡා බලසේනා මූලස්ථානයේ මාණ්ඩලික නිලධාරි.

11. කපිතන් ටෝනි අංගි:- 3 වැනි ක්ෂේත්‍ර බලඇණිය, ලංකා කාලතුවක්කු හමුදාව.

12. කපිතන් දොන් වීරසිංහ:- 3 වැනි ක්ෂේත්‍ර බලඇණිය, ලංකා කාලතුවක්කු හමුදාව.


නාවික හමුදා නිළධාරි 

1. රියර් අද්මිරල් (විශ්‍රාමික) ජෙරාඩ් රොයිස් මැක්ස්වෙල් ද මෙල්:- ලංකා නාවික හමුදාවේ පළමුවැනි සිංහල නාවික හමුදාපති, ලංකා ස්වේච්ඡා නාවික හමුදාවේ පළමුවැනි නාවික හමුදාපති. ඉහත අංක 2 යටතේ සඳහන්, කර්නල් මොරිස් ද මෙල් ගේ, එකකුස උපන් සොහොයුරු. 

පොලිස් නිළධාරීන් 

1. ජ්‍යොෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති C.C. දිසානායක ('ජන්ගල්' යන අන්වර්ථ නාමයකින් ද හැඳින්වුණි):- පොලිස් කොට්ඨාශ අංක 1 භාර නිලධාරි.  

2. ජ්‍යොෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති (විශ්‍රාමික) සිඩ්නි ද සොයිසා:- පොලි කොට්ඨාශ සම්බන්ධිකරණ සහ පරිපාලන නිලධාරි. 1962 දක්වා.

3. පොලිස් අධිකාරි V.E. පෙරේරා:- කොළඹ බටහිර පොලිස් කොට්ඨාශය.

4. පොලිස් අධිකාරි  W.E.C. ජෙබනේසම්:- කොළඹ 

5. සහකාර පොලිස් අධිකාරි කොලින් වැන්ඩන්ඩ්‍රීසන්:- තිඹිරිගස්යාය පොලිස් ක්‍ෂේත්‍ර බලකා මූලස්ථානය භාර නිලධාරි.

6. සහකාර පොලිස් අධිකාරි J.F. බෙඩේ ජෝන්පිල්ලේ:- රථවාහන අංශය 

7. සහකාර පොලිස් අධිකාරි ටෙරී V. විජේසිංහ:- නියෝජ්‍ය පොලිස්පති 1 ගේ මාණ්ඩලික සහකාර.

8. සහකාර පොලිස් අධිකාරි ලයනල් C.S. ජීරසිංහ.

රාජ්‍ය නිළධාරීන් 

1. ඩග්ලස් ලියනගේ (ලංකා සිවිල් සේවය):-  ඉඩම් සංවර්ධන නියෝජ්‍ය අධ්‍යක්‍ෂ.

2. රොඩ්නි ද මෙල්:- වැවිලිකරු.

  මොකද හිතෙන්නේ? මෙච්චර වැඩකාරයෝ ගොඩක් ඉඳලත්, වැඩේ අසාර්ථකයි. මොකද එහෙම වුණේ? බොහොමයක් රටවල, මෙවැනි කුමන්ත්‍රණ සාර්ථක වුනාට වඩා අසාර්ථක වීම තමයි, සිදුවෙලා තියෙන්නේ. හොඳ රාජ්‍ය ඔත්තු සේවයක් තියනවා නම්, එම සේවය, ඇත්තටම පවතින රජයට අවංකව සහ පක්ෂපාතීව සේවය කරනවා නම්, මෙවැනි කුමන්ත්‍රණ කරන්න පහසු වෙන්නේ නැහැ. 

   හොඳයි, ඔබ හිතනවාදමේ යහපාලන රජයට විරුද්ධ හමුදා කුමන්ත්‍රණයක් දියත්වෙයි කියා. මමනම් කීයටවත් හිතන්නේ නැහැ. 

මෙන්න හේතු:-

1. එදා වගේ නෙවෙයි අද. හමුදාව රාජ්‍ය බලය අල්ලාගත්ත ගමන්, ලෝකයේ රටවල් බොහොමයක්, ඒ ජුන්ටාව පිලිගන්නේ නැහැ. ඒ විතරක් නෙවෙයි, ලෝකයේ බලවත් රටවල් බොහොමයක්, අපිට විවිධ සම්බාධක පනවනවා. මේ නිසා, රාජ්‍ය පාලනය ගෙනයාම, රටේ මිනිස්සුන්ට එදාවේල කන්න දීම, අත්‍යවශ්‍ය සේවා පවත්වා ගැනීම, ප්‍රශ්නයක් වෙනවා. 

2. ඛනිජ තෙල් සපයාගැනීම මහා බරපතළ ප්‍රශ්නයක් වෙනවා. එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය පවා අපිට සම්බාධක පනවනවා. එතකොට ඉතින් බස්තියන් පයින් යන්න තමයි වෙන්නේ. 

3. අපේ ආනයන අපනයන වලට සම්බාධක පැනවීමත් සමග, ආර්ථිකය කඩා වැටෙනවා. කොටස් වෙළඳපොල මුළුමනින්ම කඩා වැටෙනවා. රාජ්‍ය සහ පෞද්ගලික යන අංශ දෙකම අවුල් වෙනවා. 

4. හමුදාව ලවා බලය අල්ලාගෙන, පාලනය සියතට ගන්න අර අඳින, පාරාජිකා වෙච්චි දේශපාලුවන් හිතනවා ඇති, ඔවුන්ට පුළුවන් කියා, විදේශ සබඳතා ගොඩනගාගන්න. එය කෙසේවත් සිදුවන්නේ නැහැ. මේ රජයේ විදේශ සබඳතා ශක්තිමත් නිසා, බලයෙන් පහකලත්, ලෝකයේ බොහොමයක් රටවල්, නීත්‍යානුකූල රජය ලෙස පිළිගන්නේ, වත්මන් ජනාධිපති ප්‍රමුඛ ආණ්ඩුවයි. 

5. ඉන්දියාව, චීනය, පාකිස්ථානය, බංග්ලාදේශය, බලයෙන් පහකළ රජයේ උදව්වට එනවා. (වෙනත් රටවල් ද එක්විය හැකියි)  එය යුද්ධාධාර වියහැකියි. අවසන් ප්‍රතිඵලය වන්නේ භයානක ලේ වැගිරීමකින් පසු, බලය යලිත් පෙර පැවති රජයටම ලැබීමයි. කපටි මොළයක් තියන රාජ්‍ය නායකයකුට පුළුවන්, ඒ අවස්ථාවෙන් ප්‍රයෝජන ගෙන, දේශපාලන සතුරන්, සදහටම වනසා දමන්න. 

6. ණයබර, ආර්ථික වියවුල්, සහිත මේ රට අල්ලාගන්න, කිසිදු ත්‍රිවිධ හමුදා නායකයකු එකඟවනු ඇතැයි මා හිතන්නේ නැහැ. 

7.  හමුදා කුමන්ත්‍රණයකට අවශ්‍ය පසුබිම මේ රටේ තවම දකින්නට නැහැ. ඒ සඳහා ත්‍රිවිධ හමුදා සාමාජිකයන් සහ පොලීසිය පෙළඹවීමට තරම් උත්තේජනයක් සමාජය තුළ වර්ධනය වී නැහැ. ඒ නිසා, තමන් දැනට විඳින වරප්‍රසාද ඔට්ටුවට තබා, කුමන්ත්‍රණයකට යන්නට තරම් අඥාන පිරිසක්, ත්‍රිවිධ හමුදාව සහ පොලීසිය තුළ ඇතැයි සිතන්නට අමාරුයි. 

8. මේ කුමන්ත්‍රණ කතා නිසා, රජය, මේ වනවිටත්, පූර්වාරක්‍ෂක පියවර ගණනාවක් ගෙන ඇති. ඒවා උපක්‍රමික ක්‍රියා නිසා, මා මෙහි විස්තර කරන්නේ නැහැ. 

මේ යහපාලන රජය, නියමිත අවුරුදු 5 යන්නට කළින්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදීව පෙරළා දැමුවොත්, මා පුදුම වන්නේ නැහැ.

අපි මේ ගැන සංවාදයක යෙදෙමු.

2016 නොවැම්බර් මස 22 වැනි දින 2204 පැය

පොලිස් මහත්වරුනි, මැරුම් නොකා වැඩකරන්න

   කුරුණෑගල පොලිස් ස්ථායට අනුයුක්තව ('අනියුක්ත' යනුවෙන්, කුණුහරපයක් ලියන මහත්වරු, නිවැරදි වචනය 'අනුයුක්ත' බව මතක තියාගන්න)  සේවය කල 59 හැවිරිදි උප පොලිස් පරීක්‍ෂක වරයකු, ඊයේ (2016/11/14) දින, අපරාධකරුවකු විසින් වෙඩි තැබීම නිසා මියගොස් ඇත. (අද ද රෙන නාලිකාව, කීපවිටක්, පුන පුනා, නාඳුනන තුවක්කු කරුවකු විසින් තබන ලද වෙඩිල්ලක් යන අදහස ඉදිරිපත් කරමින්, අමුතු භීෂණයක් ඇතිකිරීමේ නින්දිත උත්සාහයක යෙදුනි. මෙය අපරාධ කල්ලියක වැඩක් බව, මේ මාජ්ජ ගොබිලෝ නොදන්නවා නොවේ. නමුත්, උන්ගේ උපන් අවලම් ගතිය, උන්ගේ මව් ට වත්, නිවැරදි කරන්නට බැරි වී තිබේ) 

   අපරාධ කරුවකු විසින් පොලිස් නිලධාරියකු ඝාතන කිරීමේ එකම සිදුවීම, මෙය නොවේ. ලංකා පොලිස් සේවයේ නිලධාරියකු, ප්‍රථම වරට, සතුරකු අත්අඩංගුවට ගැනීමට යාමේදී ඝාතනයට ලක්වුණේ, සරදියෙල් ගේ කාලයේදී ය. එය අරුමයක් නොවේ. ලොවේ කොතනත්, එදත් අදත්, එය සිදුවේ. අනාගතයේදී ද සිදුවිය හැකි ය. පිස්සු තුවක්කු සංස්කෘතිය නිසා, ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ, වාර්ෂිකව සිදුවන ඝාතන වලට, පොලිස් නිලධාරිහුද ගොදුරු වෙති. ලෝකයේ තත්වය පසෙක තබා අපේ රටේ තත්වය ගැන ඔබ සමග සාකච්ඡා කරන්නටයි මා සූදානම් වෙන්නේ. 

   පසුගිය යුද සමයේදී, ශ්‍රී ලංකා පොලීසිය, ආධාරක හෝ අතිරේක සේනාවක් වශයෙන්, ත්‍රිවිධ හමුදාවට නොමඳ සහායක් දුන් බව,  රහසක් නොවේ. ඒ කාලයේදී, අවි පරිහරණය ගැන, ඉතා සතුටුදායක පුහුණුවක්, සාමාන්‍ය පොලිස් සේවයට ලැබුණු අතර, පොලිස් විශේෂ කාර්ය බලකාය, අතිරේක බලසේනාවක් වශයෙන්, විශිෂ්ඨ සේවයක් ඉටුකරන ලදී. 

   මෙලෙස, ඉතා සතුටුදායක අවි පරිහරණ දැනුමක් ඇති පොලිස් සේවය, පසුගිය කාලයේදී අපකීර්තියට ලක්වූ අවස්ථා ද නැතුවා නොවේ. විශේෂයෙන් පසුගිය රජය සමයේ කුප්‍රකට උපක්‍රමයක් වූ 'සැකකරුවන් ඔවුන් විසින් සඟවා ඇති ආයුධ පෙන්වීමට ගොස්, එම ආයුධ වලින්, පොලීසියට පහර දෙන්නට උත්සාහ කිරීමේදී, පොලිස් වෙඩි පහරින් මියයාමේ අරුම පුදුම, කාලකන්නි, අමානුෂික ක්‍රමය', අද දකින්නට නොලැබීම, පොලීසිය ලද විශාල දියුණුවක් බව කිවයුතුය. 

   LTTE ත්‍රස්තවාදීන් සමග පවා සටන් කළ පොලීසිය, අද මේ, තුන්වැනි පන්තියේ කුක්කන් අතින්, මරණයට පත්වන්නේ ඇයි? මෙහි කිසියම් අසාමාන්‍ය බවක් ඇති බව, බැලූ බැල්මටම පෙනීයයි. 

   මේ උප පොලිස් පරීක්‍ෂක වරයා, මෙලෙස අවාසනාවන්ත ලෙස මියගියේ, ඔහුගේ වරදින්ද, පොලීසියේ වරදින්ද, නැතහොත් වෙනත් වගකිවයුතු පාර්ශ්වයක වරදින්ද? පොලීසියට වෙඩි තැබූ පාර්ශ්වය අපරාධකරුවන් නිසා ඔවුන් වගකියුතු බවට තර්කයක් නැහැ. නමුත් මා අහන්නේ, වලක්වාගත හැකිව තිබියදී, මෙලෙස වෙඩි කෑවේ ඇයිද කියායි. 

   ඔබ සමහරවිට කියනු ඇති, මේ ලිපිය ලියන මා, හිටපු හමුදා නිලධාරියකු නිසා, පොලීසියත් හමුදාවේ මට්ටමෙන් මනිනවා කියා. නමුත්, මා මෙහෙම කියනවා. මෙවැනි සිදුවීම් වලදී, පොලීසිය හමුදාවටත් වඩා ඉදිරියෙන් සිටිය යුතුයි. මන්ද, අපරාධ වැලැක්වීම, ඔවුන්ගේ රාජකාරියේ හෙවත්, පොලිස් භූමිකාවේ, අතිශයින්ම ප්‍රමුඛත්වය ලැබෙන/ලැබිය යුතු කාර්යයක්. 

   හොඳයි, මීළඟට මා කැමතියි, පුවත්පත්, රූපවාහිනිය, ගුවන්විදුලිය, මිතුරන්ගෙන් ලද තොරතුරු ආදිය සියල්ල සලකා බලමින්, මේ සිද්ධිය ගැන කෙටි විස්තරයක් කරන්න. මෙහි අඩුපාඩු ඇත්නම් පෙන්වාදීම, ඔබේ අයිතියක්.

   2016/11/14 දින රාත්‍රියේ, කුරුණෑගල පොලිස් ස්ථානයට ලැබෙන දුරකථන ඇමතුමකින් කියවෙන්නේ, කුලී ගෙවීමේ පදනම මත, පෞද්ගලික ආයතනයකින් මෝටර් රථයක් ලබාගත් පුද්ගලයකු සහ ඔහුගේ සහචරයන් පිරිසක්, අදාළ කුලී නිසි කලට නොගෙවා,  අදාළ ආයතනයට තර්ජනාත්මකව, බලහත්කාරයෙන්, එම මෝටර් රථය පාවිච්චි කරමින් සිටින බවත්, දැනට එම පිරිස, අදාළ මෝටර් රථයෙන් පැමිණ, කුරුණෑගල - පුත්තලම මාර්ගයේ, මාස්පොත ප්‍රදේශයේ පිහිටි හෝටලයක, නවාතැන් ගෙන සිටින බවත්.  

   මේ ගැන සොයාබැලීම සඳහා, උප පොලිස් පරීක්‍ෂක වරයකු, පොලිස් සැරයන් වරුන් දෙදෙනෙකු, එම ස්ථානයට පොලිස් වාහනයකින් ගමන්කර තිබෙනවා. පොලීසිය එම ස්ථානයට යනවාත් සමගම, අදාළ වාහනය අයිති ආයතනයේ පිරිසක්ද, එම ස්ථානයට, වෙනත් වාහනයකින් පැමිණ තිබෙනවා. කුලී පදනම මත ලබාගත් වාහනය තිබෙන ස්ථානය, එකී ආයතනය විසින් සොයාගෙන තිබෙන්නේ, GPS තාක්‍ෂණය අනුව බව, වාර්තාවනවා.  හෝටලය වෙත පැමිණි පොලීසිය එහි නවාතැන් ගෙන සිටි පුද්ගලයන් දෙදෙනාට, එළියට එන ලෙස, හෝටල් කළමනාකරු අතේ පණිවිඩයක් යවනවා. ඔවුන් එළියට පැමිණි පසු ප්‍රශ්න කරන අතර, පලායන්නට උත්සාහ කල බවත්, ඔවුන් පසුපස හඹා යද්දී, ඔවුන් විසින් පොලීසියට වෙඩි තැබූ බවත්, එම පිරිසේම සිටි පොලිස් සැරයන් වරයකු ප්‍රකාශ කරනවා.  (බස් රථයක නැගී පලායාමට උත්සාහ කළ සැකකරුවකු ඊට මොහොතකට පසු අල්ලා ගැනීම පොලීසියේ දක්‍ෂකමක්. එමෙන්ම, තවත් සැකකරුවකු අද (17) අත්අඩංගුවට ගෙන තිබීමත්, එවැනිම දක්‍ෂකමක්. 

   මේ දක්‍ෂකම එතරම් විශිෂ්ඨ එකක් නොවන්නේ, පහත දැක්වෙන හේතු නිසයි. ඒ සඳහා, මේ සිද්ධිය පිළිබඳව, මගේ නිරීක්ෂණ සහ නිර්දේශ පහත දැක්වෙන පරිදි, ඉදිරිපත් කරනවා. 

නිරීක්‍ෂණ

• මේ සිද්ධිය ගැන සොයාබලන්න ගිය පිරිස ප්‍රමාණවත් නැහැ. පොලිස් වාහනයේ රියැදුරු ඉන්නේ වාහනය පදවන්න මිසක්, අපරාධකරුවන් අල්ලන්න නෙවෙයි. (එහෙම පුළුවන්නම් හොඳයි. නමුත්, ඔහුත් අපරාධකරුවන් පස්සේ එලවන්න ගියොත්, වාහනය තනිවෙනවා. කාටහරි වාහනයට හානියක් කළ හැකියි. එමගින් පොලිස් පිරිසේ ගමන අඩාල කලහැකියි).

• ඇත්තටම පොලිස් පිරිස තුන්දෙනයි. එයිනුත් පොලිස් පරීක්‍ෂක වරයා, 59 හැවිරිදියි. ඒ කියන්නේ, ඔහුට එතරම් විශාල ජවයක් නැහැ, හඹායන්න, පොරබදන්න, පහරදී මෙල්ල කරගන්න. 

• පොලිස් පිරිස ගෙනගිය ආයුධ ගැන, පැහැදිළි විස්තරයක් නැහැ. අපි හිතමු ඔවුන් ගෙනගියේ, දැනට පොලීසියට ලබාදී ඇති .38 රිවෝල්වර කියා. 

• මේ රිවොල්වරයට, එක වරකට ඇතුළුකළ හැක්කේ, පතරොම් 6 ක් පමණයි. පතරොම් අවසන් වූ විට, නැවත පතරොම් දැමීමට යටත්පිරිසෙයින් විනාඩි 5 ක් වත් ගතවෙනවා, එවැනි රාත්‍රියකදී, ආලෝකය අඩු තැනකදී. එමෙන්ම, දැනට මහා මාර්ගයේ සිටින පොලිස් නිලධාරීන් හෝ පොලිස් පරීක්‍ෂක වරුන්, අමතර පතරොම් ළඟ තබාගෙන සිටිනු, මා කෙදිනකවත් දැක නැහැ. ඒ නිසා, රිවොල්වරයේ ඇති පතරොම් 6 වෙඩි තබා අවසන් වූ පසු, සැකකරුගේ ඔලුව පැලෙන්න, රිවොල්වරයෙන් දමාගසනු විනා, වෙනත් විකල්පයක් නැතිවෙනවා. 

• මේ අවස්ථාවට පොලීසිය මුහුණදී තිබෙන්නේ, ඉතා දුර්වල ආකාරයකටයි. අද තිබෙන අපරාධ ගැන අමතක කර, ඔවුන් මේ අවස්ථාවට මුහුණදී තිබෙන බව පෙනෙනවා. තමන්ට ප්‍රහාරයක් එල්ලවීමට ඉඩ ඇති බව සිතා, ඔවුන් සෑමවිටම සූදානම්ව සිටිය යුතුයි. එහිදී මේ තිදෙනා ස්ථානගත වියයුත්තේ, එකිනෙකාගේ ආරක්‍ෂාව සැළසෙන ආකාරයටයි. (නිර්දේශ යටතේ විස්තර කරන්නම්)

• මෙවැනි වැටලීමක්/සොයාබැලීමක්/සැකකරුවන් අත්අඩංගුවට ගැනීම සඳහා ක්‍රියාකිරීමක්/ සඳහා යනවිට, තවත් ආධාරක කණ්ඩායම්/කණ්ඩායමක්, සූදානම්ව තැබිය යුතුයි. තමන්ට තනිව මුහුණ දීමට නොහැකි තත්වයක් ඇතිවුනානම්, ඒ ආධාරක කණ්ඩායම් වහා තමන්ගේ ආධාරය පිණිස ගෙන්වාගන්න පුළුවන්. මේ සිද්ධියේදී දෙවැනි පොලිස් කණ්ඩායම, සිද්ධිය වූ තැනට ගොස් තිබෙන්නේ, 'පෙරහැර ගියාට පස්සෙයි'.

• මේ පොලිස් කණ්ඩායම, තමන්ගේ පොලිස් ස්ථානය සමග, නිරන්තර පණිවිඩ හුවමාරු සම්බන්ධතාවක සිටි බවක් පෙනෙන්නේ නැහැ. ඔවුන් අත, ජංගම පණිවිඩ හුවමාරු යන්ත්‍රයක් හෝ, වාහනයේ සවිකළ පණිවිඩ හුවමාරු යන්ත්‍රයක් තිබුනේද යන්න හා, එසේ තිබුනානම්, එයින් කළේ කුමක්ද යන්න ද පැහැදිළි නැහැ.  

• කුරුණෑගල පොලිස් ස්ථානයේ ප්‍රමාණවත් තරම් නිලධාරීන් සංඛ්‍යාවක් මේ අවස්ථාවේ නොසිටියානම්, මෙම ක්‍රියාන්විතයට යාමට පෙර, අවට පොලිස් ස්ථාන වලින් හෝ, පොලිස් විශේෂ කාර්ය බලකායේ සහාය ගන්නට තිබුණා. පහත දැක්වෙන සිතියම බැලීමෙන් ඒ බව ඔබට වැටහෙනවා ඇති.  එසේ ආධාරක භටපිරිස් ලබාගත්තානම් මේ ආකාරයට ජීවිත හානියක් සිදුවන්නේ නැහැ.

(මේ සිතියමේ දැක්වෙන, වීරඹුගෙදර, පොතුහැර, යන පොලිස් ස්ථාන වල සිට හෝ, රත්ගල්ල ප්‍රදේශයේ පිහිටි, පොලිස් විශේෂ කාර්ය බලකා කඳවුරේ සිට, වාහනයකින්, සිද්ධිය වූ ස්ථානයට, විනාඩි 30 ක් හෝ ඊට අඩු කාලයකින්, ළඟා වියහැකියි)

නිර්දේශ 

• පුහුණුවනු පුහුණුවනු පුහුණුවනු, අභ්‍යාස කරනු අභ්‍යාස කරනු අභ්‍යාස කරනු, කියන එක තමයි, පළමුවැනි නිර්දේශය. යුද්ධ කාලේ, පොලීසියේ බහුතරය යුද්ධයේ හිටියා. බය නැතුව, අභියෝගාත්මක තත්වයන්ට මුහුණ දුන්නා. දැන් පොලීසියට ආපහු අධිකරණ රාජකාරි, පරිපාලන රාජකාරි, ආදිය ඉගෙනගන්න වෙලා. මොකද, ඒ ගැන දැනුමක් නැතුව සාමාන්‍ය පොලිස් සේවයේ යෙදෙන්න බැහැ. නමුත් මෙවැනි සිද්ධියකදී, එය නිදහසට කරුණක් නෙවෙයි.  ඒ නිසා, මෙවැනි තත්වයන්ට මුහුණදීම පිළිබඳව, සාමාන්‍ය පොලිස් සේවයේ සිටින සෑම නිලධාරියකුටම, නිලධාරිණියකටම, ඉතා ඉහල මට්ටමේ පුහුණුවක් ලබාදිය යුතුයි. අපිනම් කවදාවත් දැකලා නැහැ ,පොලිස් ස්ථානයක් අතුලේදීවත්, එවැනි පුහුණුවක් දෙනවා. ඒ තත්වයේ ඇති අවාසනාවන්තකම නිසයි, අර පොලිස් පරීක්‍ෂක වරයා මියගොස්, අනික් දෙදෙනා මාරාන්තික තුවාල ලැබුවේ. 

• පොලීසියේ අවි පරිහරණය, බොහෝවිට, 'බල්ලා මාක්' කියා, කණගාටුවෙන් වුවත් කියන්න ඕනේ.  T 56 අවිය තියාගෙන ඉන්නේ එහි මිට හෙවත් බට් එක අකුලලා. ඉතිං කොහොමද හදිස්සියකදී වෙඩි තියන්නේ? 

• මේ සිදුවීමේදී පොලීසිය එතනදී ස්ථානගතවීම ගැන, එතරම් අවබෝධයකින් ක්‍රියාකර නැහැ. ඒ නිසයි, තිදෙනාටම වෙඩි වැදුනේ. පහත දැක්වෙන දළ සටහනෙන් මා පෙන්වන්නේ, මෙතනදී, මේ තිදෙනා අතේම ආයුධ තිබේයැයි සිතා, ඔවුන් ස්ථානගත වියයුතු ආකාරයයි.

• මේ සිද්ධිය රාත්‍රී කාලයේදී සිදුවන්නක් නිසා, ආලෝකය ආධාර කරගැනීම වැදගත්. මුලින්ම, පොලීසියේ තිදෙනා තම ආයුධ අතට ගෙන, සැකකරුවන්ට කියන්න ඕනේ, හෝටලයේ ආලෝකවත්ව තිබෙන ස්ථානයක සිටින ලෙස. ඉන්පසු අවවාද කරන්න ඕනේ, පැනයාමට හෝ පහරදීමට උත්සාහ කලොත්, වෙඩි තබන බව. එහි, කිසිදු නීති විරෝධී බවක් හෝ, මානව හිමිකම් කඩවීමක් නැහැ. 

• සැකකරුවන් සහ පොලිස් නිලධාරීන් අතර යටත්පිරිසෙයින් මීටර් 5 ක වත් පරතරයක් තබාගන්න ඕනේ. වාහනයේ ලියකියවිලි රැගෙන එක් අයෙක් පොලිස් පරීක්‍ෂක වෙත එන්නට අණ කර, පොලිස් පරීක්‍ෂක තම අවිය T 56 නම් පිටේ එල්ලා ගැනීම හෝ රිවෝල්වරය නම් කොපුවේ බහා ගැනීම කලයුතුයි. මේ අවස්ථාවේදී සැරයන් අංක 2 පොලිස් පරීක්ෂකට මීටර් 3 ක් පමණ පසුපසින්, එක් පසෙක, තම අවිය සූදානමින් තබාගෙන, සැකකරුවන්ගේ චලනයක් ගැන, දැඩි අවධානයෙන් සිටිය යුතුයි. සැක කටයුතු පළමුවැනි චලනයේදී, ඔවුන් අසළ බිමට වෙඩි තබා, කෑගසා කිවයුතුයි, ඊළඟට ඔවුන්ට වෙඩිතබන බව. සැරයන් අංක 1 ඉන්නේ, අනෙක් දෙදෙනාගෙන් වෙන්ව, පැත්තෙන් සහ ඈතින්. ඔහුට නිරීක්ෂණය වෙනවා, සැකකරුවන්ගේ චලන, පැති පෙනුමෙන්. ඔහුත් තම අවිය සූදානමෙන් අතේ තබාගෙන සිටිය යුතුයි. ඔහු මෙසේ අනෙක් දෙදෙනාගෙන් වෙන්ව සිටින නිසා, තිදෙනාටම පහසුවෙන් වෙඩිතැබීමේ අවස්ථාව, සැකකරුවන්ගෙන් ගිලිහෙනවා. 

• පොලිස් රථවාහන අංශයේ නිලධාරීන් මතක තබාගත යුතුයි, ඔවුන් ඉන්නේ දැඩි අවදානමකට මුහුණ දීගෙන බව. අනාගතයේදී ඔවුන්ටද ප්‍රහාර එල්ලවිය හැකියි. යටකර පලායාම්, වාර්තාවී ඇති අතර, මීට පෙර කුරුණෑගල ප්‍රදේශයේදී, වාහන පරීක්ෂාවේ යෙදීසිටි පොලිස් නිලධාරීන් දෙදෙනෙකු පැහැරගෙන ගොස් ඝාතනය කරනු ලැබුවා.  වාහන පරීක්ෂා කිරීමේදී, පරීක්ෂා කරන නිලධාරියාගේ ජීවිතාරක්‍ෂාව, අනෙක් නිලධාරියා විසින් සැලසිය යුතුයි. 

• නිලධාරීන් හිගය නිසා දෙදෙනෙකු මෙසේ රාජකාරියේ යෙදෙව්වත්, එය නිවැරදි පිළිවෙත නොවේ. යටත්පිරිසෙයින් රාත්‍රී කාලයේදී, හතර දෙනෙකුවත් යෙදවිය යුතු අතර, එයින් දෙදෙනෙකු, සෑමවිටම තම අවි සූදානම්ව තබාගෙන, ප්‍රහාරයකට මුහුණ දීමට හැකි ආකාරයට ස්ථානගත වියයුතුයි. 

• මේ සිද්ධියේදී, කුරුණෑගල රත්ගල්ල ප්‍රදේශයේ ඇති, පොලිස් විශේෂ කාර්ය බලකායේ කඳවුරේ සහාය ලබානොගැනීම අඩුපාඩුවක්. එම කඳවුරේ නිලධාරීන්, කඳවුර පිහිටි හාල්පාරේ, (මේ පාරට හාල් පාර කියා නම වැටී තිබෙන්නේ, බණ්ඩාරනායක මැතිනියගේ කාලයේදී තිබුණු, හාල් පොලු මිරිස් පොලු වලින් ගැලවී යන්නට, විකල්ප මාර්ගයක් ලෙස භාවිත කල නිසාලු. අදටත් මේ පාරට වෙනත් නමක් නැහැ) රාත්‍රී පා මුර සංචාරයේ යෙදෙනවා මා දැක තිබෙනවා. මේ කඳවුරෙන් මීට වඩා ප්‍රයෝජන ගැනීම සුදුසු බවයි මගේ අදහස. 

• මෙවැනි සිද්ධියකට මුහුණදීම සඳහා යාමේදී, එසේ යන පොලිස් කණ්ඩායම, නිරතුරුවම, දැන් තමන් කියන්නේ කරන්නේ කුමක්ද, ඉන්නේ කොතනද, තමන් මුහුණ දී ඇති තත්වයේ ස්වභාවය ආදිය, තම පණිවිඩ හුවමාරු යන්ත්‍ර මගින්, මූලස්ථානයට දැන්වීම ඉතා වැදගත්. යම් හදිසි අවස්ථාවක් පැනනගින්නේ නම්, මූලස්ථානය පමණක් නොව, එය අසාසිටින අවට පොලිස් ස්ථානවලට පවා, ආධාරයට ඒම සඳහා, ක්‍ෂණිකව සූදානම්වීමට අවකාශ ලැබෙනවා.

• මෙවැනි කාර්යයක් සඳහා යැවිය යුත්තේ 59 හැවිරිදි පොලිස් පරීක්‍ෂක වරයකු නොව, හැඩිදැඩි පොලිස් කණ්ඩායමකි. 

රටේත්, සමාජයේත්, සමස්ත පොලිස් සේවයේත් යහපත තකා, ශ්‍රී ලංකා පොලිස් සේවයේ වෘත්තීය කාර්යක්ෂම භාවය, මීට වඩා ඉහළට ගැනීම, පොලීසිය කරවන සියලුදෙනාගේ පරම යුතුකම සහ වගකීම බව, අවසාන වශයෙන් අවධාරණය කරන අතර, පොලීසිය, සිය සාම්ප්‍රදායික චින්තනයෙන් සහ දෙපාර්තමේන්තු හැඟීමෙන් ඉවත්ව, නව චින්තනයක් ගොඩනගා ගැනීමට, දැනටමත් ප්‍රමාදවී ඇති බවද , පෙන්වා දෙමි.
 

2016 නොවැම්බර් මස 17 වැනි දින 2343 පැය 

හින්දි ටොප් 10

   මේ ලිපිය ලියන්න පාදක වුණේ, අපේ දිනේෂ් මහතා විසින් පවත්වාගෙන යන වර්ණ බ්ලොග් අඩවියේ පළවූ හින්දි ටොප් 10 ලිපියයි. පහුගිය දිනවල ඉයන් උන්නැහේ බෝකරපු සිංහල ගීත 16 ලෙඩේ තව පැත්තකට හැරිලා, වර්ණ අඩවියට හින්දි ටොප් 10 ඇවිල්ලා තිබුණා. වර්ණ අඩවියේදී මා සඳහනක් කළා, මමත් හින්දි ටොප් 10 ලිපියක් ලියන්නම් කියා. ඔන්න ඒ අදහස, අදයි මුදුන් පමුණුවා ගන්නේ. කී දෙනෙක් මේ ලිපිය රසවිඳියිද කියා කියන්න බැහැ. මක්නිසාද යත්, හින්දි චිත්‍රපටි ගීතවලට, සිංහල බ්ලොග් ලෝකය තුළ, එතරම් කැමැත්තක් නැතිබව තමා, මා මෙතෙක් කල් ලබා තිබෙන අත්දැකීම. ඒ කෙසේවෙතත්, හින්දි ගීත ප්‍රියකරන කීපදෙනා වෙනුවෙන් හෝ මේ ලිපිය ඉදිරිපත් කරනවා. 

   හින්දි චිත්‍රපටි නරඹන්නත් පෙර සිට, මා අවුරුදු 8 - 10 වයසේ සිටියදී තමයි, ගුවන් විදුලියෙන් සහ/හෝ LP තැටිවලින්, හින්දි ගීත අහන්නට ලැබුනේ සහ ඒ ගැන යම් ඇල්මක් ඇතිවුණේ. මේ ගීතවල වාච්‍යාර්ථය නොදැන සිටියත්, ඒ ගායනා තුළ ඇති, සංවර, මධුර මනෝහර, ලයාන්විත බව, හා සුඛෝච්ඡාරණ බව, මා තුළ කිසියම් භාවෝද්දීපනයක් ඇති කළායයි කියා කිව්වොත්, මා නිවැරදියි. පසු කාලයේදී, හින්දි චිත්‍රපටි නරඹන්නට ලැබීමත් සමග, ඒ බැඳීම තවත් තරවුනා. 

   ඇත්තෙන්ම, එදාමෙදාතුර මා නරඹා ඇති හින්දි චිත්‍රපටි වලින්, පසුබිම්  ගීත දහයක් තේරීම, ඉතා අපහසු ක්‍රියාවක්. කීප වතාවක් කටු සටහන් යොදා බැලුවත්, එය මට විශාල අභියෝගයක්. අවසානයේදී, තරමක් සිත දැඩි කරගෙනයි, මේ ගීත දහය තෝරාගත්තේ. 

   මේ ගීත තෝරන්නේ, මා මනසට නැගුනු ආකාරයට විනා, හොඳම ගීත දහයක්, 1,2,3,4, ලෙසින් දැක්වීමක් නොවන බවත්, අවධාරණය කරන්නට කැමතියි. 

1. විරහවේ උච්ඡ ස්වරය - මා හද ඔබ අමතයි ප්‍රියේ, එනුමැන මා සොයා 

  මේ ගීතය අයත්වන්නේ මා මෙලොව එළිය දුටු 1954 වසරටයි. දැන් ඔබ අහයි, ඉපදුන ගමන් චිත්‍රපටි බැලුවද කියා. නැහැ. මේ ගීතය ඇතුළත් 'නාගින්' චිත්‍රපටිය, මා නැරඹුවේ, 1960 දශකයේදීයි. එකල, සිය තාරුණ්‍යයේ උච්ඡ අවස්ථාවේ සිටි, ඉන්දීය චිත්‍රපටි නිළි වෛජයන්තිමාලා, මේ චිත්‍රපටියෙන්, ප්‍රේක්ෂක හදවත් ඇද බැඳ තබාගත්තේ, ඉතා විශ්මයජනක ආකාරයටයි. ප්‍රේමයේ විරහව, සිය රංගනයෙන් මොනවට පිළිබිඹු කරන ඇය, මේ ගීතයේදී මෙසේ කියනවා. 

   පෙම්වත, විරහ දුකින් පෙලෙන මා හදවත, මෙලෙස ඔබ අමතයි. තෙත්බර කාලගුණයක මම සිටිමි. ඔබ කොහිද? එන්න මා වෙත සැනසුම රැගෙන. ඔබ නැති මේ වසන්තය සහ සිහිල් මන්ද මාරුතය කුමටද? ඔබ නැති ලොව පාළුවී ඇත. මා කුමක් කලයුතුදැයි, මෙහි පැමිණ මට කියන්න. මගේ ආදර නිවස, කුණාටුවලින් වනසා දමා ඇත. සිනහවෙන් පිරි මගේ ආදර ලොව, සොරකම් කර ඇත. මා වියැකී යන්නට පෙර, ඔබේ මන්දස්මිතයක්වත් දැකගන්නට, මෙහි පැමිණෙන්න මා පෙම්වත.

මෙරා දිල් යේ පුකාරේ ආජා - චිත්‍රපටිය:- නාගින් (1954), රංගනය:- වෛජයන්තිමාලා,  ගායනය:- ලතා මංගෙස්කාර්, ගීත රචනය: රාජේන්ද්‍ර ක්‍රිෂන්, සංගීතය:- හේමන්ත් කුමාර්. (1954 වර්ෂයේ, හොඳම චිත්‍රපටි පසුබිම් සංගීතය සඳහා, 'ෆිල්ම්ෆෙයා' සම්මානය) අධ්‍යක්‍ෂණය:- නන්ද්ලාල් ජස්වන්ත්ලාල්.

2. ලොවට බිය නැති ආදරය - සඳේ, ඉවත බලාගන්න. මේ අපේ ආදර  සමයයි.

   මේ ගීතය, කළින් සඳහන් කළ ගීතයටත් වඩා පැරණියි. ගීතය අයත්වන්නේ, 1951 දී තිරගතවුණු, 'ආවාරා' = (පාදඩයා) චිත්‍රපටියටයි. මේ ගීතයේ පෙනීසිටින්නේ, හින්දි සිනමාවේ අති දැවැන්ත චරිත ලෙස, අදත් සැලකෙන, රාජ් කපූර් සහ නර්ගීස්  දත් නළු නිළි දෙදෙනායි. (යුවළ හෝ දෙපළ කියා ලියන්න බැහැ, ඔවුන් අඹු සැමියන් නොවන නිසා)  අද්‍යතන හින්දි චිත්‍රපටි ගීතයක දකින, හුදු කාමෝද්දීපනයට වඩා, මේ ගීතයේ රංගනය තුළ, යටින් දිවයන ශෘංගාරය, අසමසමයි, අද්විතීයයි.  තම සිතැගි, අහිංසකව, දඟකාරව නිදහස් කරන ආකාරය, නර්ගීස් නිරූපණය කරන්නේ, ප්‍රේක්ෂක සිත මන්මත් කරමින්. 

   ඇය මෙහෙම කියනවා:-  සඳේ, මොහොතකට ඉවත බලාගන්න. මේ, මා ඔහුට පෙම් කරන වෙලාවයි. ඔහුට කියන්නට දහසක් දේ මට තිබේ. මා හදවත පැතුවේ මෙවැනි ආලයක්. දැන් මට ඒ ආලය හිමිව තිබේ. සඳේ, ඔබේ ආලෝකය අපි හැමදාම දකිනවා. නමුත්, මේ මගේ ප්‍රථම රාත්‍රිය, ඔව්, ප්‍රථම රාත්‍රිය. ඉතිං දැන්වත් අහක බලාගන්නකෝ.

   ඔහු මෙහෙම කියනවා:- මම හොරෙක්. මගේ කාර්යය හොරකම් කිරීමයි. සමාජය මට ගරහයි. එහෙත්, මම ඇගේ හදවත සොරකම් කරමි. ඈ දෙස හොරෙන් බලා, ඇයව සොරකම් කරමි. සඳේ, ඔබ සාක්‍ෂි දරන්න. 

දම් භර් ජො උධර් මූ පේරේ -  චිත්‍රපටිය:- ආවාරා (1951), රංගනය:- රාජ් කපූර් සමග නර්ගීස් දත්, ගායනය:- ලතා මංගෙස්කාර් සමග මුකේෂ්, ගීත රචනය:- ශෛලේන්ද්‍ර, සංගීතය:- ශංකර් - ජායිකිෂන්, අධ්‍යක්‍ෂණය:- රාජ් කපූර් 

3. අහඹු හමුවීමක ප්‍රේමනීය කූටප්‍රාප්තිය - ඔබ දකින්නට වෙහෙසෙන මා හදවත 

   1958 දී තිරගතවූ මධුමතී චිත්‍රපටිය, හින්දි සිනමාවේ ඓතිහාසික සලකුණක් ලෙස අදටත් වැජඹෙනවා. ආදරය, අහිංසක ආදරයකට එල්ලවන සමාජයීය බලපෑම්, පුනරුත්පත්තිය, වැනි කරුණු ඇතුළත්, සාමාන්‍ය ජනප්‍රිය සම්ප්‍රදායේ කථාවක්, අපූර්වත්වයෙන් යුක්තව හා මනමෝහනීය සංගීතයෙන් යුතුව ඉදිරිපත් කිරීමයි, මේ චිත්‍රපටියේ ඇති විශේෂත්වය.   මේ චිත්‍රපටියේ ප්‍රධාන නළුනිළි දෙදෙනා වන වෛජයන්තිමාලා සහ දිලිප් කුමාර් අතිශයින් ජනප්‍රියත්වයට පත්වීමට, මේ චිත්‍රපටිය විශේෂ බලපෑමක් සිදුකළා. මේ ගීතයට මා ප්‍රියකරන්නේ, ඉතා සරල, එහෙත් තාත්වික ලෙස, ප්‍රේමනීය හැඟීම් උද්දීපනය වනසේ කරන රංගනයට සහ, ඊට දැඩි ආලෝකයක් ලබාදෙන, අති දක්‍ෂ ගායනයටයි. 

ඔහු:- මහද හඬ නගයි, තැවුලට පත්වෙයි, ඔබ මෙහි කැඳවා ගන්නට. මගෙන් සැඟව නොයනු මැනවි, දිවුරන්න ඔබ එන බවට. ඔබ නැති මේ පරිසරය කුමන පරිසරයක්ද? මල් කැකුළු පූදින්නට බලාසිටින්නේ, ඔබ එනතුරු විනා, මා මෙහි රැඳී සිටීම නිසා නොවේ. 

ඇය:-  මා දැනටමත් ඔබේමයි, මා දිවිය අලංකරණය වී, සුන්දරවී තිබෙන්නේ, ඔබ නිසයි. මා ජීවත්වන්නේ ඔබ හා බැඳී ප්‍රේමය නිසයි. මා සිටින්නේ කොහිද, මා හදවත කොහිද කියා, නොදැනෙයි මට.

දිල් තඩප් තඩප් කෙ කෙහෙරා හායෙ ආභි ජා - චිත්‍රපටිය:-  මධුමතී (1958), රංගනය දිලිප් කුමාර් සහ වෛජයන්තිමාලා, ගායනය:- මුකේෂ් සහ ලතා මංගෙස්කාර්, පද රචනය:- ශෛලේන්ද්‍ර, සංගීතය:- සලීල් චෞද්‍රි.  අධ්‍යක්‍ෂණය:- බිමල් රෝයි 

4. මුලාවූ පෙම්වතා - මේ මන්ද මාරුතයේ, මේ සුන්දර පරිසරයේ, මා හදවත ඔබ අමතයි.

   1963 දී තිරගතවූ, 'ගුම්රා' (නොමග ගිය තැනැත්තා / මංමුලාවූ පුද්ගලයා) චිත්‍රපටිය, ලංකාවේ අතිශයින් ජනප්‍රිය වූ බව මට හොඳට මතකයි. ප්‍රේමයේ වියෝවෙන් මංමුලාවූ පුද්ගලයකු, වෙනෙකෙකු සමග විවාහවූ තම පෙම්වතිය පසුපස යන සිද්ධියක්, ඉතා අනුවේදනීය ලෙස, මේ චිත්‍රපටියෙන් ගෙනහැර දක්වනවා.  හින්දි සිනමාවේ ඇති දැවැන්ත චරිතයක් වූ සුනිල් දත් (ඉහත අංක 2 යටතේ සඳහන් නර්ගීස් දත් ගේ සැමියා, අද හින්දි සිනමාවේ සිටින (නොසිටින?) සන්ජේ දත් ගේ පියා) සමග මේ චිත්‍රපටියේ අනෙක් ප්‍රධාන චරිතය කරන්නේ, ජනප්‍රිය නිළි, මාලා සිංහ.  

ඔහු:- මේ මන්ද මාරුතයේ, මේ සොඳුරු පරිසරයේ, මා හදවත ඔබ අමතයි.

ඇය:- මට මා වලක්වාගත නොහැකිය. ඔබේ ඇමතුම් හඬින් මා ඔබ වෙත ඇදී එයි. 

ඉන් හවාඔන් මේන් ඉන් ෆිසා(Z)ඔන් මේන් - චිත්‍රපටිය:- ගුම්රා (1963), රංගනය:- සුනිල් දත් සමග මාලා සිංහ, ගායනය:- මහේන්ද්‍ර කපූර් සමග ආශා භෝස්ලේ, පද රචනය:- සහීර් ලුජාන්වී,  සංගීතය:- රවී, අධ්‍යක්‍ෂණය:- බී.ආර්.චොප්රා 

5. ප්‍රේමය නිසා කළ වෙස් මාරුව - මා ඔබව මගේ ජීවිතයට තබා බැඳගත්තෙමි. 

   1962 වර්ෂයේදී තිරගතවූ, 'අස්ලි නක්ලි' (ඇත්ත බොරුව) චිත්‍රපටිය, ඉතා ඉහළ ජනප්‍රියත්වයක් ලබාගත්තේ, ඉතා මධුර මනෝහර ගීත කීපයක්ම, එහි ඇතුළත්ව තිබීම නිසයි. අහිංසක පෙම්වතුන් යුවලක්, තම ප්‍රේම සංග්‍රාමය ජයග්‍රහණය කිරීම සඳහා දරන උත්සාහය පිළිබඳ, රසවත් සිද්ධි දාමයක්, මෙහි දැක්වෙනවා. මෙහි ප්‍රධාන චරිත නිරූපණය කරන්නේ, හින්දි සිනමාව දිග්විජය කළ මහා නළු දේව් ආනන්ද් සහ පසුගියදා අප අතරින් වියෝවූ, සුරූපී නිළි සාධනා ශිවදාසනී විසින්.   

ඔහු:- මම ඔබව මගේ ජීවිතයට තබා බැඳගත්තෙමි. ඔබේ සියලු සංවේදනා මමද විඳින්නෙමි.

ඇය:-  මම ඔබේ ආදරය පිළිගන්නෙමි. එය යළි යළිත් ඔබටද පිළිගන්වන්නෙමි. 

තුජේ ජීවන් කි දෝර් සේ -  චිත්‍රපටිය අස්ලි නක්ලි (1962), රංගනය දේව් ආනන්ද් සමග සාධනා ශිවදාසනී, ගායනය:- මොහොමඩ් රෆී සමග ලතා මංගෙස්කාර්, පද රචනය:-  හස්රත් ජායිපුරි, සංගීතය:- ශංකර් ජායිකිෂන්, අධ්‍යක්‍ෂණය:- රිෂිකේෂ් මුඛර්ජි 

  මා ප්‍රිය කරන්නේ කළු සුදු චිත්‍රපටි වලට පමණද?  කියා, ඔබ මගෙන් විමසනු ඇති.  ඇත්තෙන්ම කළුසුදු චිත්‍රපටි වල තවත් රසවත්, අර්ථවත් ගීත සිය ගණනක් තිබෙනවා. නමුත් ඒවා පසුකරමින්, මා ඔබව, වර්ණ චිත්‍රපටි වෙත කැඳවාගෙන එනවා. මෙහිදී ද මා, මගේ සිත සමග දැඩි සටනක් කොට තමයි, ගීත තෝරාගත්තේ.

6. තුන් කොන් ප්‍රේමයක මායාව - මා ප්‍රියාවනි, කුමන නමකින් මා ඔබ අමතන්නදැයි නොවැටහේ 

   1964 වර්ෂයේදී තිරගතවූ, 'සංගම්' (හමුවීම) චිත්‍රපටිය, ලොව වටා ලක්ෂ සංඛ්‍යාත ප්‍රේක්ෂක පිරිසකගේ මහත් ප්‍රශංසාවට ලක්වූ, 'සදානුස්මරණීය' යන වර්ගීකරණය ලත් චිත්‍රපටියක්. මේ චිත්‍රපටිය, පැය හතරකට මඳක් වැඩි කාලයක් ධාවනය වන අතර, එය එකල කිසිසේත්, ප්‍රේක්ෂක අප්‍රසාදයට ලක්වුයේ නැහැ. මේ චිත්‍රපටිය නිපදවීමට, ඉන්දීය රුපියල් කෝටියක් වැයකර තිබෙනවා.  රාජ් කපූර්, වෛජයන්තිමාලා, සහ රාජේන්ද්‍ර කුමාර්, මේ චිත්‍රපටියේ ප්‍රධාන චරිත රඟපෑ අතර තුන්කොන් ප්‍රේමයක් පිලිබඳ, හද සසල කරවන කතා පුවතක් මෙහි ඇතුළත් වෙනවා. 

ඔහු:- කෙසේද මා ඔබ අමතන්නේ මගේ මේ පෙම්පතෙන්? මා ඔබට සුන්දරිය කියන්නද? හදවත් සොරාගන්නිය කියන්නද? කුමක්ද මා කියන්නේ? 

   යෙ මේරා ප්‍රේම් පත්‍ර පඩ්කර් - චිත්‍රපටිය සංගම් (1964), රංගනය:- රාජේන්ද්‍ර කුමාර් සමග වෛජයන්තිමාලා, ගායනය:- මොහොමඩ් රෆී, පද රචනය:- හස්රත් ජායිපුරි, සංගීතය:-  ශංකර් ජායිකිෂන්, අධ්‍යක්‍ෂණය:- රාජ් කපූර්.

7. කුමක්ද ප්‍රේමය, කෙබඳුද ප්‍රේමය - මම තනිවීමි, සැනසුම සොයමි. යථාර්ථය කියා දෙයක් මෙලොව ඇද්ද?

 1972 වර්ෂයේදී තිරගතවූ අමර් ප්‍රේම් (අමරණීය ප්‍රේමය) චිත්‍රපටිය, භාරත සිනමාවේ අද්විතීය සම්භාව්‍ය චිත්‍රපටියක් ලෙස ගෞරවයට පාත්‍ර වුණා. බෙංගාලි කෙටිකතාවක් පසුබිම් කරගනිමින් නිපදවුණු මේ චිත්‍රපටියේ, අති දක්‍ෂ, එමෙන්ම සුරූපී නිළි, ශර්මිලා තාගෝර්, වෛශ්‍යාවකගේ චරිතයක්, ප්‍රේක්ෂක සිත්සතන් තුළ, මානව දයාව ඉස්මතුවන ආකාරයෙන් ඉදිරිපත් කරනවා. තනිව වෙසෙන ව්‍යාපාරිකයකුගේ චරිතය රඟපාන, රාජේශ් ඛන්නා, මෙලොව යථාර්ථය කුමක්ද යන්න, සමාජයෙන් විමසනවා. 

   මේ චිත්‍රපටිය, ඉතා ඉහළ මට්ටමෙන්, සමාජ විවරණයක් කළ චිත්‍රපටියක් ලෙස, ප්‍රේක්ෂක සම්භාවනාවට ලක්වුනා. මෙහි දැක්වෙන,  ලෝක ප්‍රසිද්ධ ගායක කිෂෝර් කුමාර් ගේ ගායනා විලාසය, රාජේශ් ඛන්නාගේ රංගනයට ලබාදෙන්නේ, ඉමහත් පිටුවහලක්.  

ඔහු:- ගිනි පුපුරක් ඇවිලුණු කල, මහ වැස්ස එය නිවා දමනු ඇත. එහෙත්, ඒ වැස්සම, ගිනි පුපුරු අවුලුවන්නේනම්, ඒවා නිවන්නෝ කවරහුද? සරත් සෘතුව ගෙඋයන නටබුන් කර ගියද, වසන්තය එහි මල් පුබුදුවනු ඇත. එහෙත් ඒ වසන්තයම ගෙඋයන නටබුන් කරන්නේනම්, ගෙඋයනෙහි මල් පුබුදුවන්නෝ කවරහුද? 

   චිංගාරී කොයී භඩ්කේ - චිත්‍රපටිය:- අමර් ප්‍රේම් (1972), රංගනය:- රාජේශ් ඛන්නා සමග ශර්මිලා තාගෝර්, ගායනය කිෂෝර් කුමාර්, පද රචනය:- ආනන්ද් භක්ෂි, සංගීතය:- රාහුල් දේව් බර්මන්, අධ්‍යක්‍ෂණය:- ශක්ති සාමන්තා. 

8 ප්‍රේමයේ මායාකාරිය - මා නළලත තිලකයද, දෑතේ වළලුද ඔබ පතා වෙහෙසෙයි.

   1969 දී තිරගතවූ දෝ රාස්තේ (මාවත් දෙකක්) චිත්‍රපටිය, ජනප්‍රිය වුනේ, එහි එන කර්ණ රසායන සංගීතය හේතුවෙන්. මේ චිත්‍රපටිය, සම්පූර්ණයෙන්ම පාහේ, සංගීතමය චිත්‍රපටියක් කියා කිවහැකියි. මේ ගීතය මා තෝරාගත්තේ, විශේෂ හේතු කීපයක් නිසායි. මේ ජවනිකාවේ පෙනීසිටින නිළිය, මුම්ටාස්Z මධ්වානි (විවාහයට පෙර අස්කාරි) හින්දි සිනමාවේ ගිනිසිළුවක් ලෙස සැලකෙනවා. නමුත් ඇය ඉන්දීය කාන්තාවක් නොවේ. ඉරාන ජාතික කාන්තාවක්. බලන්න මේ මායාකාරිය, ඉගෙනීමේ කටයුත්තේ යෙදෙන අර අහිංසකයාව, ඇයගේ මායාකාරී හාවභාව ලීලාවන් පෙන්වා, වසඟයට ගන්නා හැටි. එතන තියන නලයක් තුළින්, ඔහු දෙස බලා ඉඟි මරන්නේ, ශෘංගාරය ඇවිස්සෙන විදිහට. රාජේශ් ඛන්නා / මුම්ටාස්, එක යුගයක, හින්දි සිනමාවේ නැතුවම බැරි පෙම් යුවළ බවට පත්ව සිටියා. 

බිඳියා චම්කේගී චූඩි ඛන්කේගී - චිත්‍රපටිය:- දෝ රාස්තේ (1969), රංගනය මුම්ටාස්Z සමග රාජේශ් ඛන්නා, ගායනය:- ලතා මංගෙස්කාර්, පද රචනය ආනන්ද් භක්ෂි, සංගීතය:- ලක්ෂ්මිකාන්ත් ප්‍යාරෙලාල්, අධ්‍යක්‍ෂණය:- රාජ් ඛෝස්ලා 

9 ඇස් බැන්දුම - කවුද හොරා

   1978 දී තිරගතවූ 'ඩොන්' (ලොක්කා, ප්‍රබලයා)  චිත්‍රපටිය, එහි කතා ප්‍රවෘත්තිය මෙන්ම, මනමෝහනීය ගීත නිසා ද, එකසේ ජනප්‍රිය වුණා. ඊට තවත් ප්‍රබල සාධකයක් වුණේ, 1970 දශකයේ සිට, සමස්ත හින්දි සිනමාවම සිය ග්‍රහණයට ගත්, අද ද එකසේ ජනප්‍රිය, මහා නළු, අමිතාභ් බච්චන් ගේ අති විශිෂ්ඨ රංගන හැකියාවයි. සොර නායකයකු අල්ලාගැනීම සඳහා පොලීසියේ ඉත්තෙකු ලෙස ක්‍රියාකරන අහිංසක තරුණයකුගේ චරිතය අතිශයින් මනබඳිනා ලෙස මේ චිත්‍රපටියේ දී ඉදිරිපත් වෙනවා. 

 ඒයි පිස්සනේ, තොපි මා හැඳින්නහුද? මා කවුද කොහෙන් ආවේද කියා තොපි දන්නහුද? 

අරෙ දීවානෝ මුජෙ පෙහෙචානෝ - චිත්‍රපටිය:- ඩොන් (1978), රංගනය:- අමිතාභ් බච්චන් සමග නිතූ සිං, ගායනය:- කිෂෝර් කුමාර්, පද රචනය:- අන්ජාන්, සංගීතය:- කල්යාන්ජි ආනන්ද්ජි, අධ්‍යක්‍ෂණය:- චන්ද්‍ර බාරොට් 

10. දෑ කුලමළ, ඉක්මවා ගිය ප්‍රේමයේ අභිමානය - ඔබේ ආත්ම ගෞරවය වෙනුවෙන් මම නිහඬව සියල්ල විඳගනිමි.

   මෑත භාගයේදී මා නැරඹු හින්දි චිත්‍රපටි අතරින්, වඩාත් සිත්ගත් චිත්‍රපටියක් ලෙස, 2004 වර්ෂයේදී තිරගතවූ 'වීර් - සාරා' චිත්‍රපටිය හඳුන්වන්නට පුළුවන්. ප්‍රේමය යනු මෙලොව සියළු සමාජ සම්මුතීන් සුනුවිසුනු කොට ගලායන මහා සැඩ පහරක් හෝ, සියලු බාධක අතරින් කාන්දුවෙන සිහිල් දිය දහරක් හෝ වියහැකි බව, මොනවට නිරූපණය කරන මේ චිත්‍රපටිය, ප්‍රේක්ෂක සිත්සතන් තුළ, සෑහෙන කාලයක් තැන්පත්ව තිබෙනු ඇති. වත්මන් හින්දි සිනමාව, පහසුවෙන් අතික්‍රමණය කළ, ශාරුක් ඛාන්, තම විශිෂ්ඨ රංගන වින්‍යාසය තුළින්, චිත්‍රපටියට සැබෑ ජීවයක් ගෙන දෙන අතර, සුරූපී නිළි ප්‍රීති සින්තා, ඊට නොමඳ සහයක් දක්වනවා. 

ඔබේ ආත්ම ගෞරවය වෙනුවෙන්, මම මගේ දෙතොල් තදකරගනිමි. මගේ කඳුළු ගිලගනිමි, නමුත් මා හැඩ තුළ ආදර පහන නිබඳ දැල්වේ, 

තේරේ ලියේ - චිත්‍රපටිය:-  වීර් සාරා (2004), රංගනය:- ශාරුක් ඛාන් සමග ප්‍රීති සින්තා, ගායනය:- ලතා මංගෙස්කාර් සමග රූප් කුමාර් රාතොබ්, පද රචනය:- ජාවඩ් අක්තාර්, සංගීතය:- මදන් මෝහන්, අධ්‍යක්‍ෂණය:- යාෂ් චොප්රා.

තවත් හින්දි ගීත රස වින්දනයක් ඉදිරි කාලයට තබා දැනට සමුගන්නවා. 

2016 නොවැම්බර් මස 07 වැනි දින 0119 පැය 

ගිනි බිඳිල්ලේ අතීතය

   'ගිනි බිඳිනවා' යන යෙදුම,  වර්තමානයේදී නම්, අපේ සමාජයේ එතරම් භාවිත වන්නේ නැහැ. නමුත්, පැරණි සාම්ප්‍රදායික කෘෂිකර්මය සහ සුළු පරිමාණයෙන් දඩයම පැවති සමයේදී නම්, මේ යෙදුම ඒ සමාජය තුළ බහුලව අහන්නට ලැබුනා. 'ගිනි බිඳිනවා' යනුවෙන් අදහස් කළේ, වෙඩි තබනවා යන්න  බව, ඔබ අසා ඇතුවාට සැකයක් නැහැ. මතකයි නේද ඒ සමාජයට අදාලව අර ගමරාල ගිනි බිඳපු කතාව? මතක නැහැ. හොඳයි. බොහෝ දෙනෙක් දන්න කතාවක් වුනත් කෙටියෙන් නැවත කියන්නම්. 

   ඔන්න එක ඈත ගමක, ගමරාළ කෙනෙක් හිටියා. එයාට හොඳ ගම හාමිනේ කෙනෙකුත් හිටියා. ගමරාල දක්‍ෂ ගොවියෙක්. මතකනේ අර හේතුහාමි. අන්න ඒ වගේ දක්‍ෂ ගොවියෙක්.  

   ඔන්න එක දවසක් මහ රෑ, හේනේ ගිනි මැලයේ එළියෙන්, ගමරාලට යන්තමට පෙනෙනවා, ඌරෙක් ඇවිත් බතල පාත්තියට ඔට්ටුවෙන හැටි. ගමරාළ හෙමිහිට ගත්තා, තමන්ගේ බේත් තුවක්කුව අතට.   ගමටම බෙදන්න ඌරුමාලු සපයාගන්න පුළුවන්, මේ තඩි ඌරව එළාගත්තොත් කියලා, ගමරාළට හිතුනා.   වම් අතින් බැට්ටිය අල්ලාගෙන, දකුණතින් තුවක්කුව උරහිසට තද කරගත්තා. ගමරාළ හෙමිහිට ගම හාමිනේට කිව්වා, 'යෝදියේ, ඔය ගිනිපේල්ලක් අරං මේ කණේ තියපං' කියලා. නිදි මරගාතේ නැගිටපු ගම හාමිනේ, එක පාරටම ඇහුවා 'මක්කැයි කිව්වේ' කියලා. 'ෂ්............සද්ද කොරන්න එපා යෝදියේ, ඔය ගිනිපේල්ලක් අරං මේ කණේ තියපං' කියලා ගමරාළ  ආයෙත් රහසින් කිව්වා.  

    ගම හාමිනේ කිව්ව, 'හනේ මම කොහොමද එහෙම කරන්නේ' කියලා. 'බොට ඒකෙන් වැඩක් නෑ කිව්ව දේ කොරපන්' කියලා ගමරාළ පහත් හඬින් ගෙරෙව්වා. ගම හාමිනේ ගිනිපේල්ලක් අරං, ගමරාළගේ කණේ තිබ්බා. කණ පිච්චෙන එක ඉවසාගෙන, ඌරුමාලු රසය මතක් කරගනිමින්, ගමරාළ නැවතත් හෙමින් ගෙරෙව්වා, 'ඔය කණේ නෙවෙයි යකෝ' කියලා. ගම හාමිනේ වහාම ගිනිපේල්ල තිබ්බා, ගමරාළගේ අනිත් කණේ. ගමරාළගේ ඉවසීමේ සීමාව ඉක්මවා ගියා. 'ඔය කණේ නෙවෙයි ^%$#@*, මෙන්න මේ තුවක්කු කණේ තියපන්' කියලා, අහල ගම් හතකට ඇහෙන්න කෑගහලා කිව්වා. අනේ...... ඒ සද්දෙට ඌරා පැනලා දිව්වා. 

   ඔන්න ඕකයි කතාව. 

   දැන් මේ කතාවේ එන බැට්ටිය දන්නවද? ඒ කාලේ අපේ ගම්වල අය, ටෝච් එක හඳුන්වන්න, බැට්ටිය කියන නම භාවිත කළා. ඒ වගේම තමයි, මොකක්ද බේත් තුවක්කුව කියන්නේ? බේත් තුවක්කුව කිව්වේ, තුවක්කු බටය ඇතුළට, වෙඩි බෙහෙත් සහ මූනිස්සම කැට (සමහරවිට මේ සඳහා ගැල්වනයිස්ඩ් බාල්දි කොකු, කෑලිවලට කපා දානවා) දමා, අච්චුක් කූර නමැති ලී කූරෙන් කොටා තදකර, තුවක්කු බටයේ පසුපස කෙලවර පිහිටි, නිපල/නිපුල නමින් හැඳින්වෙන ස්ථානයට ගිනිතබා, වෙඩි තැබිය හැකි තුවක්කුවටයි.

   හොඳයි, මේ විස්තරය ඔබවෙත ඉදිරිපත් කළේ, ඈත අතීතයේදී, තුවක්කුව බිහිවීම සහ, එහි මූලික අවස්ථා වලදී භාවිත වුනු තුවක්කු, නිපදවා තිබුණු තාක්‍ෂණය කෙබඳුද යන්න, ඔබ සමග සාකච්ඡා කිරීමටයි.  ඒ ඒ තුවක්කු වර්ගය පත්තු කිරීම සඳහා යොදාගත් තාක්ෂනය අනුව තමයි, මේ වර්ගීකරණය කර තිබෙන්නේ. 

   ගිනි අවියක් - Firearm එහෙමත් නැත්නම් තුවක්කුවක් - Gun යන්න, මානව සමාජයට ඇතුළුවූයේ, 13 වැනි සියවසේදී පමණ යන්න තමා, වර්තමාන පිළිගැනීම වන්නේ. ලෝහ නලයකට වෙඩිබෙහෙත් දමා, එම වෙඩිබෙහෙත් ක්‍ෂණිකව ගිනිගැනීමට සැලැස්වීමෙන් උපදින අධික පීඩනය ආධාරයෙන්, යම්කිසි ප්‍රක්ෂිප්තයක්, වේගයෙන් ඉදිරියට මුදාහැරීමේ හැකියාව ඇති උපකරණය තමයි, තුවක්කුව හෝ ගිනි අවිය ලෙස නම් කෙරුණේ. එය මෙන්න මෙවැනි නිපැයුමක්. පහත සජීවීකරණ රූපය බලන්න.

   මේ රූපයෙන් පැහැදිලි වෙනවා, ලෝහ නලයක් ලී මිටකට සවිකර ඇති බව. මෙහි නොපෙන්වන්නේ, ලෝහ නලයේ අගින්, වෙඩි බෙහෙත් සහ උණ්ඩය පිරවීම පමණයි. රූපයේ  Burning Wick යනු, දැල්වෙමින් පවතින තිරයක්. මෙය හොඳින් අඹරාගත් හණ ලණුවකට ගිනි තබා, එය සෙමින් දැල්වෙමින් පවතින ආකාරයට සකසාගැනීමක්. Touch Hole යනු, තුවක්කු බටයේ පසුපස කෙළවරේ පිහිටි කුඩා සිදුරක්. (අර අපි උණවෙඩි වලදී හදනවා වගේ) ඒ සිදුරට, අර තිරය තබා, ඇතුලේ ඇති වෙඩි බෙහෙත් දැල්වීමෙන් තමා, අවිය ක්‍රියාත්මක කරවන්නේ. උණ්ඩය පිටවන ආකාරයත් මෙහි දැක්වෙනවා. 

   13 වැනි ශතවර්ෂයේ අග භාගයට අයත් මේ නිපැයුම, එකල හැඳින්වුණේ, handgonne යන අමුතු වචනයකින්. එහි තේරුම Hand Cannon යන්නයි. 

   මේ තමා, ඉතා ප්‍රාථමික ගිනි අවි සංකල්පය.  පහත දැක්වෙන රූපයෙන්, මේ සංකල්පය ගැන, ඔබේ අවබෝධය පුළුල් වෙනවා ඇති. මෙය, ක්‍රි.ව. 1400 සමයට අයත්. 

   වර්තමාන ලෝකයේ පාවිච්චි වන, සමහරවිට නවීන පරිගණක තාක්‍ෂණයෙන් පාලනය වන, ඉතා නිවැරදි ක්‍රියාකාරිත්වයකින් යුත් ගිනි අවි දක්වා, මේ සංකල්පය විකාශනයවීම, ඉතා සිත්ගන්නා සුළු කථාවක්. 

   මා උත්සාහ කරන්නේ, එම දීර්ඝ විස්තරය, හැකිතරම් සංක්‍ෂිප්ත කොට, එහි මූලික අවධිය වර්තමානයට සම්බන්ධවන අවස්ථාව දක්වා විස්තරය, ඔබවෙත ගෙන ඒමටයි.

හොඳයි, හැමදාමත් අර විදිහට, යකඩ බටයට අතින් ගින්දර තබා 'වෙඩි තැබීම' වඩාත් දියුණු කර නොගත්තොත්, 'යුද්දේ පරාදයි' කියා මිනිසාට සිතුනා. ඒ නිසා මෙය වැඩිදියුණු කරන්නට පියවරගත්තා. ඒ අනුව තුවක්කු බටය මත තිබුණු සිදුර එහි පැත්තකින් සිටින සේ සැකසුවා. තුවක්කුව පත්තුවීමට අවශ්‍ය ගිනිබලය ලබාදීම සඳහා නව උපක්‍රමයක් යෙදුවා. 

   ඒ තමයි Flash Pan නමැති ක්‍රමය. කුඩා භාජනයක් වැනි ආවරණයක් තුළට දැම්මා, තුවක්කුව ඇතුළේ තියන වෙඩි බෙහෙත් පත්තුවීම සඳහා, මූලික ගිනිබලය ලබාදෙන වෙඩි බෙහෙත් කොටස. ඒ නිසා වෙඩිබෙහෙත් හැලෙන්නේ නැතිව, වැස්සට පින්නට තෙමෙන්නේ නැතිව, පාවිච්චි කරන්නට පුළුවන් වුණා. වෙඩි තැබීම පෙරට වඩා ඉක්මනින් කරන්න පුළුවන් වුණා. පහත සජීවීකරණය බලන්න. පත්තු වෙනතුරු ඉවසන්න. මේවා පරණ තුවක්කු.

   ඉතිං හිනාවෙන්න එපා. ඔබට පුදුම හිතෙයි මා ඊළඟට කියන කාරනාව ගැන දැනගත්තම. මොකක්ද දන්නවද? මේ උපක්‍රමය තමා වර්තමාන ගිනි අවි සංකල්පය සඳහා යොදාගත් වැදගත්ම සංකල්පය. මේ සංකල්පය ඔස්සේ, ඊළඟට නිපදවුණු ගිනි අවි සහ, ඒවායේ ක්‍රියාකාරිත්වය ඊළඟට බලමු. 

Matchlock Method 

   මැච්ලොක් කියන වචනෙට, තනි සිංහල වචනයක් දෙන්නට නම් අපහසුයි. මේ තමයි,  ගිනි බිඳිල්ල තරමක් දුරට ඉදිරියට ගෙන ආ ක්‍රමය. 15 වැනි සියවසේ මැද භාගයේ සොයාගත් මේ ක්‍රමය, 17 වැනි සියවස දක්වා භාවිතයට ගැනුණා. රොබින්සන් කෘසෝ කතාවෙත්, මේ වගේ තුවක්කුවක් ගැන කියවෙනවා. මෙන්න ඒ තුවක්කුවේ න්‍යාය සජීවීකරණයකින්.

       මා හිතනවා, මේ සජීවීකරණය ඔබට එක්වරම තේරුම් ගන්න අපහසුවෙයි කියා. හොඳයි, මම විස්තර කරන්නම්. ඔබේ වම් අත පැත්තේ තමයි තුවක්කු බටයේ කෙළවර තියෙන්නේ කියා සිතන්න. දකුණු අත පැත්තේ තියෙන්නේ තුවක්කුවේ මිට. Burning Wick කියන්නේ නිතර දැල්වෙමින් පවතින, ලණු කෑල්ලක් වැනි තිරය බව ඔබ දන්නවා. 

   Flash Pan  එක ඇතුලේ තමයි තියෙන්නේ තුවක්කු බටයේ තිබෙන වෙඩිබෙහෙත් පත්තුවීම සඳහා මූලික ගිනිබලය දෙන වෙඩිබෙහෙත් ටික. එය පිටටට හැලීම, තෙමීම, සුළඟින් ගසාගෙන යාම, වලක්වන්න තමා Flash Pan Cover නමින් ආවරණයක් තිබෙන්නේ. 

   බලන්න වෙඩි තැබීමට පෙර එය ඉවතට කරකවනවා. ඉන්පසු විවෘත වන Flash Pan එක මතට එනවා දැල්වෙන තිරය. එයින් අර වෙඩි බෙහෙත් ගිනිගන්නවා. දැන් තේරුනා නේද? පොඩි වීඩියෝ එකක් බලමු. එතකොට තවත් පැහැදිලි වෙනවා. 

   අමතක කරන්න එපා. පෘතුගීසීන් අපේ රටට මුලින්ම පැමිණි කාලයේ, ඔවුන් සතුව,  මේ වර්ගයේ තුවක්කු තිබෙන්නට ඇති. 

Wheellock Method 

   මුලින්ම බලමු, මොකක්ද 'වීල් ලොක්' තුවක්කුවක තිබෙන තාක්‍ෂණය කියා. බලන්න පහත සජීවී කරණය. 

   මේ ක්‍රමය 1517 දී, ජර්මනියේදී සොයාගත් බවයි මූලාශ්‍රවල සඳහන් වෙන්නේ. කොහොමද මෙය ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ? මේ තුවක්කුවේ තියනවා ප්‍රහාරක යාන්ත්‍රණයක්. එය හඳුන්වන්නේ Striker Arm යනුවෙන්. ඔබට පෙනෙනවා ඇති සජීවීකරණයේ ආරම්භක අවස්ථාවේ එය පසුපසට ඇද තිබෙන්නේ. එහි තිබෙනවා කළු පැහැති උලක් වැනි දෙයක්. ඒ තිබෙන්නේ Pyrite යනුවෙන් හැඳින්වෙන ඛනිජ වර්ගයක්. මෙම ඛනිජ වර්ගය රළු මතුපිටක ඇතිල්ලුනාම, එයින් ගිනි පුපුරු උපදිනවා. බලන්න මේ තුවක්කුවෙත් තියනවා, Flash Pan Cover එකක්. එය විවෘත වුනාම Flash Pan එකේ තිබෙන වෙඩිබෙහෙත් නිරාවරණය වෙනවා. 

   තුවක්කුවේ කොකා මිරිකුවාම, Striker Arm එක Flash Pan එක ළඟට පහත් වෙනවා. එවිටම Striker Wheel එක කරකැවෙනවා. එහි රළු මතුපිටෙහි, Striker Arm එකේ තියන Pyrite ගල ඇතිල්ලීම නිසා, ගිනි පුපුරු විහිදෙනවා. ඒවායින්, Flash Pan  එකේ තියන වෙඩිබෙහෙත් ගිනිගැනීමෙන්, තුවක්කුව පත්තුවෙනවා. මැච්ලොක් තුවක්කුවේ වගේ, ගිනි ඇවිලෙන තුරු බලාඉන්න ඕනේ නැහැ. මේ බලන්න වීඩියෝව.

 Snaphaunce Method

   ඊළඟට ලෝකයට බිහිවූ තුවක්කු යාන්ත්‍රනය හැඳින්වුණේ ස්නැෆෝන්ස් යනුවෙන්. මෙය ක්‍රි.ව. 1570 දී ජර්මනියේදී වැඩිදියුණු කල ක්‍රමයක්. පහත දැක්වෙන්නේ අදාළ සජීවීකරණයයි. 

   මෙහිදී Pyrite ගලක් වෙනුවට, ගිනි ගලක් යොදාගෙන ඇති අතර, ගිනිගල පහතට නැවී, ගිනිපුපුරු ඇතිකිරීම සඳහා නිමවා ඇති මතුපිටෙහි ඇතිල්ලීයාම යන සියල්ල, යාන්ත්‍රිකව සිදුවන ආකාරයට සකසා තිබෙනවා. පහත දැක්වෙන වීඩියෝවෙන්, ඔබේ දැනුම තවත් පුළුල්වනු ඇති.

Flintlock Method

   ෆ්ලින්ට්ලොක් ක්‍රමය, 1612 දී ,ප්‍රංශයේදී නිර්මාණය කෙරුණු තුවක්කු  යාන්ත්‍රණ ක්‍රමයක්. මුලින්ම බලමු සජීවීකරණය.

   මේ ක්‍රමය ස්නැෆෝන්ස් ක්‍රමයට වඩා සරලයි. කාර්යක්ෂමයි. ඒ නිසා මේ ක්‍රමය 17 වැනි සියවස දක්වා ප්‍රචලිතව තිබුණා. බ්‍රවුන් බෙස් නමින් නිපදවුණු ෆ්ලින්ලොක් තුවක්කු වර්ගය අතිශයින් කාර්යක්ෂම තුවක්කුවක් ලෙස පිළිගැනුණා. දක්‍ෂ වෙඩික්කරුවකුට, මේ ක්‍රමය යටතේ, විනාඩියකට උණ්ඩ තුනක් පමණ වෙඩි තියන්නට හැකියාව ලැබුණා. මෙහිදී, ගිනිගල සහ එය ඇතිල්ලෙන යාන්ත්‍රණය, වඩා වේගවත්ව ක්‍රියාත්මක වුණා. පහත වීඩියෝවෙන් ඔබට ඒ බව පැහැදිළි වනු ඇති. 

Percussion Cap Method 

   මේ ක්‍රමය, 1805 දී, බ්‍රිතාන්‍යයේදී වැඩි දියුණු කරන ලද්දක්. මෙහිදී, තුවක්කු බටයට, තුවක්කු කටෙන් වෙඩිබෙහෙත් සහ මූනිස්සම් ඇතුළු කර වෙඩිතබන ක්‍රමය හෙවත්,  muzzle Loading ක්‍රමයේ වඩාත්ම දියුණු අවස්ථාව ලෙස, Percussion cap මේ ක්‍රමය අද්විතීය ස්ථානයක් ලබාගත්තා. මේ ක්‍රමයේදී, පිටතට පෙනෙන ගිනිගලක් හෝ, Flash Pan  එකක් නැහැ. ඒ වෙනුවට, තුවක්කු බටය තුළට කෙලින්ම ගිනිබලය ලබාදෙන යාන්ත්‍රණයක්, මේ තුවක්කුවේ තිබෙනවා. මෙන්න සජීවීකරණය.

   ඔබ කුඩා දරුවකු කාලේ, 'කැප් තුවක්කු' නමැති සෙල්ලම් තුවක්කු පාවිච්චි කර ඇති. එහි තිබෙන කැප් වලට පහර වැදුනම පත්තුවෙනවා. ඇත්තෙන්ම මේ තුවක්කුවේ තිබෙන්නේත්, ඒ ක්‍රමයමයි. ප්‍රහාරයේ පීඩනයෙන් තමා, මේ තුවක්කු කැප් එක පුපුරා, තුවක්කු බටයේ ඇති වෙඩිබෙහෙත් එකවරම ගිනිගැනීමට අවශ්‍ය ගිනි බලය ලබාදෙන්නේ.  මේ බලන්න වීඩියෝව.

   හොඳයි, මේ තමයි ඉතා ඈත අතීතයේ සිට තුවක්කුව යන ආයුධය වැඩිදියුණු මුල් පියවර තැබූ ආකාරය. හොඳින් මතකතබාගන්න, මේ තුවක්කු වර්ගීකරණය කර තිබෙන්නේ ඒවායේ යාන්ත්‍රණය අනුවයි. වෙනත් නිර්ණායක යටතේ තුවක්කු විවිධ වර්ගීකරණ රාශියකට ඇතුලු කරන්න පුළුවන්. 

   18 වනි සියවදේ මුල් භාගයේදී  සොයාගත්, පතරොම් දමා වෙඩි තබියහැකි තුවක්කුව හෙවත් පතරොම් තුවක්කුව මිනිසාගේ අතට ලැබෙනතුරු ලොව හෙල්ලුවේ ඉහත සඳහන් යාන්ත්‍රණ වලට යට් තුවක්කු වලින්.

   තවත් මෙවැනි ලිපියකින් හමුවෙමු. 

2016 නොවැම්බර් මස 01 වැනි දින 2327 පැය